İstibdat Dönemi Yenilikleri 2. Abdülhamit Islahatları Nelerdir?

2. ABDÜLHAMİT DÖNEMİ VE ISLAHATLARI

• 1876 ve 1908 dönemini kapsar.
• 5. Murat’ın yerine tahta geçmiştir.
• Genç Osmanlıların baskısıyla Meşrutiyeti ilan etmiştir.
• Türk tarihinin ilk yazılı anayasası olan Kanun-i Esasiyi ilan etti.
• Meclisler 2 tanedir. Ayan: Padişah atar. Ömür boydur. Mebusan Meclisi: Halk seçer. 4 yılda yenilenir.

NOT: Osmanlı tarihinde çift parlamentolu dönem başladı ve halk ilk defa yönetime katıldı.

1876 KANUN-İ ESASİ

1. Osmanlı Devleti, Osmanoğulları sülalesinden gelen en büyük erkek evlat tarafından yönetilir.
2. Devletin dili Türkçedir.
3. Devletin dini İslam’dır.
4. Yasama yetkisi Ayan ve Mebusan Meclisine aittir.
5. Yürütme ise “Heyet-i Vükelaya” aittir.
6. Hükümet yaptığı işlerden padişaha karşı sorumludur.
7. Kanun teklifini hükümet yapabilir.
8. Padişah önüne gelen bir kanunu sınırsız veto edebilir.
9. Padişah meclisi kapatabilir.
10. Sürgün ve angarya cezasını padişah verebilir.

İSTİBDAT DÖNEMİ YENİLİKLERİ

• 1978 – 1908 dönemlerini kapsar.
• 2. Abdülhamit döneminde Camiden çok okul yapıldığı için “Marifperver” olarak bilinir.
• Ermeni isyanlarının bastırılması amacıyla “Hamidiye Alayları” kuruldu.
• Haber götürüp getiren “Jurnal Teşkilatı” istihbarat kuruldu.
• Büyük telgraf ağı kurdurdu. Öğrenci yetiştirmek içinde Telgraf Mektebi açıldı.
• İlk defa çocuk hastanesi “Hamidiye Etfal” kuruldu.
• Çoban okulu kuruldu.
• Baytar, Dişçi, Orman Mektepleri kuruldu.
• Hamdi Bey tarafından ilk defa “Müze-i Hümayun” adında müze kuruldu. Ayrıca “Asarıatika” adında arkeoloji bölümü kuruldu.
• Osman Hamdi Bey tarafından “Sanayi Nefise Mektebi” kuruldu.
• Ertuğrul Fırkateyni Japonya dönüşü batmıştır.
• Tren sektörünün gelişmesi amacıyla “Anadolu Osmanlı Şömender Kumpanyası” kuruldu.
• Devlet dış politikasına “İslamcılık (Ümmetçilik)” uygulamıştır.
• Dış politikada Almanya’ya yakınlaşılmıştır.
• 2. Wilhelm’in başlattığı 3B projesinin yapımına başlandı.
• Haydarpaşa tren garı yapılıyor.
• Yayın kadrosu ve sahibi tamamen kadın olan “Şükufezar” kuruldu.
• Halide Edip Adıvar önderliğinde kadınların mesleki açıdan sınırlandırılmaması hakkında yazılar yazan “Demet” dergisi çıkarıldı.
• İlk Türk kadın yazar “Fatma Aliye Hanım” ilk kadın dergisi “Terakki Muhaderat” çıkarıldı.

NOT: 31 Mart İsyanı Osmanlı tarihinde rejimi değiştirmeye yönelik çıkan ilk ve son isyandır. İsyan sonucunda 2. Abdülhamit Meclis kararıyla görevinden alındı. Selanik’e sürgün edildi.

2. MEŞRUTİYET GELİŞMELERİ

• Bulgaristan bağımsızlığını ilan etti.
• Girit, Yunanistan’a bağlandı.
• Bosna-Hersek, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu tarafından ilhak edildi.
• İsyanı bastırmak için Selanik’te Hareket Ordusu İstanbul’da Mahmut Şevket Paşa tarafından bastırıldı.
• Hareket ordusuyla kurmay yüzbaşı olarak Mustafa Kemal tarih sahnesine ilk defa çıkmıştır.

1909 KANUN-İ ESASİ DEĞİŞİKLİKLERİ

1. Hükümet yaptığı işlerden meclise karşı sorumludur.
2. Kanun yapma veya teklif etmeyi milletvekilleri yapar.
3. Padişah önüne gelen bir kanunu 1 defa veto edebilir.
4. Meclisleri kapatmak sadece padişahın elinde değil.
5. Sürgün ve angarya cezası kaldırılmıştır.
6. Herkes siyasi parti kurabilir.

• İttihat ve Terakki Partisi
• Ahrar Fırkası
• Osmanlı Demokrat Fırkası
• Fedekaran-ı Millet
• Hürriyet ve İtilaf
• Osmanlı Sosyalist
• İttihadi Muhammediye