Araştırma Görevlisi Kimdir ve Nasıl Araştırma Görevlisi Olunur

Kariyer Memur Olarak Sizler İçin, Araştırma Görevlisi Kimdir, Nasıl Araştırma görevlisi olunur araştırdık

Araştırma görevlisi ya da Üniversite asistanı, asistanlık yönetmeliğine göre seçilir
Araştırma Görevlisi Kimdir?
Genel kapsamda araştırma görev Kariyer Memur Olarak Sizler İçin, Araştırma Görevlisi Kimdir, Nasıl Araştırma görevlisi olunur araştırdık

Araştırma görevlisi ya da Üniversite asistanı, asistanlık yönetmeliğine göre seçilir

Araştırma Görevlisi Kimdir?

Genel kapsamda araştırma görevliliği “Öğretim Yardımcıları” genel başlığı altında geçer.

2547 sayılı kanunun 33. madde a bendinde yapılan tanıma göre; 

“Araştırma görevlileri, yükseköğretim kurumlarında yapılan araştırma, inceleme ve deneylerde yardımcı olan ve yetkili organlarca verilen ilgili diğer görevleri yapan öğretim yardımcılarıdır.” 

Bu madde araştırma görevliliği görev tanımı için en genel tanımlamadır.

Araştırma Görevlisi Nasıl Atanır?

A. Cari Atama

33/a maddesi

Atama prosedürü aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır.

“Bunlar ilgili anabilim veya anasanat dalı başkanlarının önerisi, Bölüm Başkanı, Dekan, enstitü, yüksekokul veya konservatuvar müdürünün olumlu görüşü üzerine rektörün onayı ile araştırma görevlisi kadrolarına en çok üç yıl süre ile atanırlar; atanma süresi sonunda görevleri kendiliğinden sona erer.(Ek cümle: 21/4/2005 – 5335/10 md.)Bunlar aynı usulle yeniden atanabilirler.”

Yani araştırma görevlisinin sözleşmesi en çok 3 yılda bir yenilenir. Yenileme işlemi yüz kızartıcı bir suç işlenmediği takdirde otomatik olarak yapılmaktadır.

50/d maddesi

Atama prosedürü aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır.

“Lisansüstü öğretim yapan öğrenciler, kendilerine tahsis edilebilecek burslardan yararlanabilecekleri gibi, her defasında bir yıl için olmak üzere öğretim yardımcılığı kadrolarından birine de atanabilirler.”

Bu maddeye göre 50/d kapsamında atanan araştırma görevlileri “burslu öğrenci” statüsünde yer almaktadır. Ancak 33/a ile atanan araştırma görevlileri ile aynı özlük haklarına sahiptirler. Görev süreleri lisansüstü öğrenimlerini tamamlayıncaya kadardır, eğitim tamamlandıktan sonra görevlerine son verilir.

Adım adım atama şematiği aşağıda verilmiştir;

-İlk önce https://yoksis.yok.gov.tr/ilansayfa/ sayfasından kadro ilanları takip edilir.

– İlanda yer alan başvuru şartları sağlanıyorsa ilgili birime istenen evraklar elden ya da posta ile teslim edilerek başvuru yapılır. Başvuru için genel şartlar;

• 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde belirtilen şartları taşımak
• Ögretim üyesi dışındaki öğretim elemanı kadrolarına naklen veya açıktan yapılan her türlü atamada ALES’ten en az 70,0 puan almış olmak
• Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından (KPDS) veya Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavından (ÜDS) veya Yabancı Dil Seviye Tespit Sınavından (YDS) en az 50,0 puan veya eşdeğerliliği Yükseköğretim Kurulunca kabul edilen bir sınavdan bu puan muadili bir puan almış olmak
• Yabancı dille eğitim-öğretim yapılan programlarda bu Yönetmeliğe tabi öğretim elemanı kadrolarına naklen veya açıktan yapılacak atamalarda aranacak dil puanında Yükseköğretim Kurumlarında Yabancı Dil Eğitim-Öğretimi ve Yabancı Dille Eğitim-Öğretim Yapılmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik’in 7.maddesinin 3.fıkrasındaki hükümleri uygulanır.
• Yabancı ülkelerden alınan diplomaların denkliğinin onaylanmış olması gerekir
• Ön değerlendirme ve değerlendirme aşamalarında lisans mezuniyeti notunun hesaplanmasında kullanılacak, 4’lük not sisteminin 100’lük not sistemine eşdeğerliği Yükseköğretim Kurulu kararıyla belirlenir

şeklindedir. Üniversiteler ALES ve yabancı dil puanı için daha üst sınır belirleyebilirler.

İstenen belgeler genellikle sayfanın en altında belirtilir.

– Başvuru yapan adaylar arasında ALES notunun %60’ı, yabancı dil notunun %40’ı alınarak bir sıralama yapılır. Sıralamaya giren adaylar arasından ilan edilen kadro sayısının 10 katı kadar aday yazılı sınava (bilim sınavı) çağrılır.

– Yazılı sınav sonucu tüm notların belirli ortalamaları alınarak (örneğin; ALES %30, lisans mezuniyet notu %30, sınav sonucu %30, yabancı dil %10) adaylar arasında sıralama yapılır. Kadro sayısına göre ilk sıradakiler alınır.

– Kadroya girmeye hak kazanan aday ilanda belirtilen süre içerisinde evraklarını üniversitenin Personel Daire Başkanlığı’na teslim eder.

– Üniversite yönetim kurulu atamayı gerçekleştirir, alınan karar adaya tebliğ edilir.

– Tebliğ tarihinden sonra en geç 15 gün içinde göreve başlanır.

Cari usul ile atanan araştırma görevlilerinin lisansüstü eğitim alma zorunlulukları yoktur. Ancak öğretim üyeliğine yükselebilmek için doktorayı tamamlamak şart olduğundan eğitim almaları yararlarına olacaktır.

Bu eğitim için de;

• Atanılan üniversitede eğitim varsa orada eğitim alınabilir.
• Başka bir üniversitede eğitim alınmak isteniyorsa atanılan kurum izin verdiği takdirde görevlendirme alınabilir ya da git-gel yapılabilir.

B. ÖYP Ataması

ÖYP atamaları temel olarak 2547 sayılı kanunun 33/a maddesine göre yapılır. Aynı zamanda kendi içinde Usul ve Esaslar ile düzenlenmiştir. Bu Usul ve Esaslar’a göre atama prosedürü şu şekildedir;

“MADDE 5 – (1) Adaylar, YÖK’ün resmi internet sitesinde ilan edilen ÖYP araştırma görevlisi kadrolarına başvurularını, söz konusu internet sitesi üzerinden beyan usulüne göre yapar. ÖYP araştırma görevlisi kadrolarına yerleştirmeler YÖK tarafından ÖYP puanı esas alınarak merkezi sistemle yapılır.

(2) İlan edilen kadrolara yerleştirilen adayların beyanlarının doğruluğunun kontrolü ilgili yükseköğretim kurumunca yapılır. ÖYP araştırma görevlilerinin atanmaları 2547 sayılı Kanun’un 33. maddesi uyarınca;  Yabancı dil puanı 50’nin altında olanlar için bir yıl, yabancı dil puanı 50-64 puan olanlar için ise iki yıl süreyle yapılır. Yanlış beyanda bulunduğu halde ataması yapılan araştırma görevlileriyle ilgili tüm cezai ve hukuki sorumluluk atamayı yapan yükseköğretim kurumu yetkililerine aittir.”

ÖYP puanı hesaplaması ALES’in %50’ı, lisans mezuniyet ortalamasının %%35’i, yabancı dil notunun %15’i alınarak yapılır.

– Adaylar ilk olarak YÖK tarafından ilan edilen tercih sitesi üzerinden tercih sistemine kayıt olurlar.

– Kayıt sırasında mezun olunan okul bilgileri, varsa devam eden lisansüstü eğitim bilgileri, ALES, yabancı dil ve lisans not ortalaması bilgileri sisteme girilir. Eğitim bilgileri ve not ortalaması bilgileri girişi manuel olarak yapılırken ALES ve yabancı dil sınav notları ÖSYM sisteminden otomatik çekilmektedir.

– Bilgiler girildikten sonra tercih ekranına geçilir. YÖK

tarafından https://yoksis.yok.gov.tr/oypilansayfa/ adresinde ilan edilen kadrolar arasından şartların sağlandığı 10 kadro tercih edilir. Aranan şartlar cari alımlarda olduğu gibi özel şartlar kısmında belirtilmektedir.

– Tercih süresi bitiminde YÖK tarafından ÖYP puanı esas alınarak merkezi yerleştirme yapılır.

– Kadroya girmeye hak kazanan aday ilanda belirtilen süre içerisinde evraklarını üniversitenin Personel Daire Başkanlığı’na teslim eder.

– Üniversite yönetim kurulu atamayı gerçekleştirir, alınan karar adaya tebliğ edilir.

– Tebliğ tarihinden sonra en geç 15 gün içinde göreve başlanır.

ÖYP Dil Eğitimi ve Lisansüstü Eğitimi Süreci

– ÖYP alımlarında cari alımlardan farklı olarak tüm araştırma görevlilerinin lisansüstü eğitim alma zorunluluğu ve yabancı dil puanı 65’in altında olan araştırma görevlilerinin dil kursuna gitme zorunluluğu vardır.

ÖYP Dil Eğitimi

Yabancı dil puanı 65 ve altında olan ÖYPli araştırma görevlileri merkezi yerleştirmelerden yaklaşık 1 ay sonra dil kursu için tercih yaparlar. Tercih işlemleri kadro tercihleri ile aynı düzende gitmektedir.

– Açılan dil kursu merkezleri YÖK tarafından ilan edilir.

– Araştırma görevlileri tercih sistemine girerek açılan merkezler arasından tercihte bulunurlar. Tercih sayısı açılan dil merkezi sayısı kadardır.

– Tercih süresi bitiminde YÖK tarafından ÖYP puanı esas alınarak merkezi yerleştirme yapılır.

Dil kursuna katılım zorunludur, bu nedenle eğer tüm okulları tercih etmez ve var olan tercihlerinizden birine yerleştirilemezseniz YÖK sizi rastgele puanınızın yettiği bir dil kursuna yerleştirecektir.

Dil eğitimi 6 ay sürmektedir. Eğitim bittikten sonraki süreç iki şekilde işler;

Eğitimden önce puanınız 50 altı ise;

• Eğitim bitiminde puanınız 50 altı ise atandığınız okula dönüp çalışmaya başlarsınız. Puanınızı 50 üstü yapmak için 6 ay, 65 üstü yapmak için 1,5 yıl süreniz vardır.
• Eğitim bitiminde puanınız 50-64 arası ise atandığınız okula dönüp çalışmaya başlarsınız. Puanınızı 65 üstü yapmak için 1,5 yıl süreniz vardır.
• Eğitim bitiminde puanınız 65 üstü ise eğer varsa lisansüstü eğitim tercihi yaparsınız, yoksa atandığınız okulda çalışarak tercihleri beklersiniz.
  
  Eğitimden önce puanınız 50-64 arası ise;
• Eğitim bitiminde puanınız 50-64 arası ise atandığınız okula dönüp çalışmaya başlarsınız. Puanınızı 65 üstü yapmak için 1,5 yıl süreniz vardır.
• Eğitim bitiminde puanınız 65 üstü ise eğer varsa lisansüstü eğitim tercihi yaparsınız, yoksa atandığınız okulda çalışarak tercihleri beklersiniz.

ÖYP Lisansüstü Eğitim

Yabancı dil puanı 65 ve üstü olan ÖYP’li araştırma görevlileri atandıkları tarihten itibaren lisansüstü eğitime başlamak zorundadır. (Usul ve Esaslar Madde 7/5)

Atanılan üniversitede lisansüstü eğitim varsa araştırma görevlileri eğitimlerini orada alırlar. Eğer yoksa eğitim alabilecekleri diğer üniversitelere görevlendirilirler.

Görevlendirme ile lisansüstü eğitim için 2 durum mevcuttur.

–  Atanmadan önce bir lisansüstü eğitime kayıtlı olma durumu

Usul ve Esaslar’a göre ÖYP ile atanmadan önce bir lisansüstü eğitime kayıtlı olma durumunda bu eğitime devam edilip edilemeyeceği atanılan üniversitenin takdirindedir.

“Ancak; ÖYP araştırma görevlisi olarak atanmadan önce bir başka yükseköğretim kurumunda atandığı anabilim dalına/bölüme uygun bir lisansüstü programa devam edenlerin bu lisansüstü programlara devam edip edemeyecekleri yükseköğretim kurumlarının takdirindedir.” (Madde 7/4/b)

 Atanılan üniversite lisansüstü eğitimi kabul ediyorsa lisansüstü eğitim alınan üniversitenin YÖK tarafından ilan edilen eğitim kontenjanları arasında olup olmadığına bakılır. Bu durumda görevlendirme iki şekilde olur;

• Lisansüstü eğitim alınan üniversite YÖK’ün ilan ettiği eğitim kontenjanları arasında ise atanılan üniversiteye 35. madde ile görevlendirme alınmak istendiğine dair dilekçe verilir. Üniversite dilekçeyi değerlendirmeye alır, yürütme kurulundan görevlendirme kararı çıkar ve araştırma görevlisine tebliğ edilir. Tebliğ edildikten sonra araştırma görevlisi kefaletname ve taahhütname senedini imzalayarak atandığı üniversiteden ilişiğini keser ve eğitim aldığı üniversitede göreve başlar. Bu durumda YÖK’ten herhangi bir kontenjan talebine gerek yoktur. Usul ve Esaslar’da da aşağıdaki şekilde açıklanmıştır;

“Halen bir devlet yükseköğretim kurumunda lisansüstü (yüksek lisans, doktora, bütünleşik doktora) eğitimine devam eden ÖYP araştırma görevlilerinin devam ettikleri yükseköğretim kurumu/bölüm/anabilim dalı Yükseköğretim Kurulu kararı ile ilan edilen ÖYP kapsamında lisansüstü eğitim yapabilecek yükseköğretim kurumları arasında yer alıyorsa, bu anabilim dalına yerleşen araştırma görevlileri bu yükseköğretim kurumuna tahsis edilen lisansüstü eğitim kontenjanları dışında tutulur. Yükseköğretim kurumunun bu durumdaki araştırma görevlileri için kontenjan talep etmesine gerek yoktur.”(Madde 7/9)

• Lisansüstü eğitim alınan üniversite YÖK’ün ilan ettiği eğitim kontenjanları arasında değilse öncelikle o üniversite için YÖK’ten bireysel kontenjan talep edilir. YÖK’ten olumlu cevap gelmesinin ardından bir üst maddede anlatılan şekilde görevlendirme işlemleri yapılır.

“ÖYP kapsamında atanmış olup, atanma tarihinden önce YÖK Yürütme Kurulunca belirlenen lisansüstü eğitim kontenjanları dışında başka bir yükseköğretim kurumu ve/veya bölümde lisansüstü eğitime başlamış araştırma görevlilerine aynı yerde lisansüstü eğitim yaptırmak isteyen yükseköğretim kurumlarının kontenjan talepleri, YÖK Yürütme Kurulunca bireysel olarak değerlendirilir.” (Madde 7/6)

 Alınan eğitimin atanılan üniversite tarafından kabul edilmemesi durumunda YÖK’ün ilan edeceği lisansüstü eğitim kontenjanlarından tercih yapılarak yeni bir eğitime başlanır.

–  Atanmadan önce bir lisansüstü eğitime kayıtlı olmama durumu

Atanmadan önce herhangi bir lisansüstü eğitime kayıtlı olmayan ÖYP’li araştırma görevlileri iki dönem içinde YÖK’ün ilan ettiği lisansüstü eğitim kontenjanlarından tercih yaparlar.

Tercih dönemi dil eğitimi tercihleri ile aynıdır. ÖYP puanı esas alınarak YÖK tarafından merkezi yerleştirme yapılır. Araştırma görevlileri yükseköğretim kurumu tarafından belirlenen asgari şartları (ALES ve yabancı dil puanı) karşılamak zorundadırlar. (Usul ve Esaslar Madde 7/3)

ÖYP Atama ve Yerleştirme Şeması