Asya Hun Devleti
*Türk göçlerine katılmayan ve Orta Asya’da kalan Türkler tarafından, Orhun ve Selenga Irmakları çevresinde kurulmuşlardır. Başkentleri Türklerce kutsal sayılan Ötüken’dir.
*Yazıyı kullanmadıklarından dolayı ilk dönemleri hakkında bi Asya Hun Devleti
*Türk göçlerine katılmayan ve Orta Asya’da kalan Türkler tarafından, Orhun ve Selenga Irmakları çevresinde kurulmuşlardır. Başkentleri Türklerce kutsal sayılan Ötüken’dir.
*Yazıyı kullanmadıklarından dolayı ilk dönemleri hakkında bilgi edinilememiştir. Hunlarla ilgili en eski yazılı belge M.Ö. 318 tarihli Çince yazılan bir antlaşmadır.
*Bilinen ilk hükümdarları Teoman’dır.
Çinliler bu dönemde Hun saldırılarından korunmak amacıyla Çin Seddi’ni inşa etmişlerdir.
*En önemli hükümdarları Mete Han’dır.
Mete Han, askeri ve idari alanda güçlü bir devlet kurup, Türk dünyasında birliği sağlamış, Çine seferler düzenleyip vergiye bağlamış ve İpek Yolu’nu kontrol altına almıştır.
*Mete Han askeri alanda Onlu sistem diye bilinen alay, bölük ve tabur uygulamasının öncüsüdür.
Uyarı:: Alay, bölük, tabur uygulaması Türkler tarafından bulunmuş ancak bu sistem zamanla bozulmuş ve Osmanlı devletinin gerileme döneminde I. Mahmut zamanında Avrupa tarzı olarak Avrupalılardan geri alınmıştır.
Devletin parçalanışı:
*Çin politikası, Çinli prensesler ve diplomatların entrikaları
*Taht kavgaları (veraset sisteminin etkisi)
*Dış baskılar
*İpek Yolu hâkimiyetinin Çin’e kaptırılması
Kavimler Göçü (375)
*Asya’nın batısında yaşayan Hunların, ekonomik sıkıntılar ve dış baskılar nedeniyle, batıya doğru hareketleri sonucunda, Karadeniz’in kuzeyindeki Ostrogot, Vizigot, Vandal, Frank, Germen, Burgont, Sakson, Sepit topluluklarının Hunlardan kaçmasıyla meydana gelen büyük göç dalgasına Kavimler Göçü adı verilmiştir.
Sonuçları: