Cumhuriyet Dönemi dış siyasi görüşmelerinde Lozan Antlaşması’nda çözülemeyen sorunlar belirleyici olmuştur.Türkiye , diplomatik sorunların çözümünde Atatürk’ün belirlediği dış politika ilkelerini kendine temel kriter olarak almıştır. Atatrük’ün benimsediği dış politika ilkeleri şunlardır :
- Tam bağımsızlık politikasını dış politikada hakim kılmak
- Başka devletlerin iç işlerine karışmamak ve başka devletleri iç işlerimize karıştırmamak
- Dış politikada Misak-ı Milli‘den taviz vermemek
- Uluslararası ilişkilerde eşitlik anlayışını gözetmek
- Ulustan alınan destekle ulusal çıkarlara uygun davranmak
- Ülke gerçeklerine uygun, hayalci olmayan , gerçekçi politikalar uygulamak
- Uluslararası barışı korumak ve geliştirmek : Yurtta barış, dünyada barış
- Bilimsel verilere dayalı olarak dşplomatik ilişkiler geliştirmek
- Başka devletlerin yönetim sistemlerinden ve iç politik gelişmelerinden etkilenmemek
- Ülkeyi dış yardıma muhtaç bırakmamak. Bu durum devletin iç işlerine karışılmasına zemin hazırlamaktadır.
1923 – 1930 yılları arasında geçen ilk dönemde Lozan’a bağlı olarak gelişen diplomatik sorunlarla uğraşılmıştır. 1930 1938 yıllarını içine alan ikinci dönemde ise daha çok uluslararası barışı sağlamaya yönelik girişimlerde bulunulmuştur.
Lozan’dan Kalan Sorunlar ve Çözülmesi
Lozan Antlşaması’nda çözülemeyen ya da çözülüp de daha sonra tekrar sorun olan konular şu şekildedir:
Yunanistan |
|
Fransa |
|
İngiltere | Musul Sorunu (Irak Sınırı) |
|