Bakanlar Kurulunun Görevleri ve Yetkileri

)  BAKANLAR KURULUNUN GÖREV VE YETKİLERİ

Genel siyaseti yürütmek
Kanun hükmünde kararname çıkarmak
Tüzük (nizamname) çıkarmak
Kanun tasarısı hazırlamak
Bütçe ve kesin hesap kanun tasarılarını hazırlamak
Gerektiğinde olağanüstü hâl )  BAKANLAR KURULUNUN GÖREV VE YETKİLERİ

• Genel siyaseti yürütmek
• Kanun hükmünde kararname çıkarmak
• Tüzük (nizamname) çıkarmak
• Kanun tasarısı hazırlamak
• Bütçe ve kesin hesap kanun tasarılarını hazırlamak
• Gerektiğinde olağanüstü hâl ve sıkıyönetim ilan etmek (Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan bakanlar kuru­lunca ilan edilir)
• Milli güvenliği sağlamak
• Silahlı kuvvetleri yurt savunmasına hazırlamak

3)  BAKANLARIN SORUMLULUĞU

Siyasal Sorumluluk: Bu sorumluluk, bakanların görevlerine parlamento tarafından son verilebilmesi anlamına gelir. Yani müeyyide, cezai veya hukuki değil, sadece siyasaldır. Siyasal sorumluluk, kolektif ve bireysel olmak üzere iki türlüdür.

Kolektif sorumluluk: Hükümetin genel siyasetinin yürütül­mesinden doğan sorumluluktur. Bakanlar Kurulu, hükümetin genel siyasetinden birlikte sorumludur.

Ayrıca, her bakan, kendi yetkisi içindeki işlerden ve emri altındakilerin eylem ve işlemlerinden de sorumludur. Buna ferdi sorumluluk denir. Siyasal sorumluluğu gerçekleştire­cek anayasal yöntem, güvenoyu mekanizmasıdır.

Güvensizlik önergesinin kabulü Meclis üye tam sayısının salt çoğunluğu ile mümkün olur.

Cezai Sorumluluk: Bakanların görevleriyle ilgili suçlarından doğan sorumluluklarıdır. Bu sorumluluk, Meclis soruşturma­sı yoluyla araştırılır.

Hukuki Sorumluluk: Bakanların görevleriyle ilgili olarak Devlete verdikleri zararın, kendilerine tazminat davası yoluyla ödettirilmesidir.

4) SEÇİMLERDE GEÇİCİ BAKANLAR KURULU

• TBMM genel seçimlerinden önce, Adalet, İçişleri ve Ulaş­tırma bakanları ç
• Seçimin başlangıç tarihinden 3 gün önce; seçim dönemi bitmeden seçimin yenilenmesine karar verilmesi halinde ise, bu karardan başlayarak 5 gün içinde, bu bakanlıklara TBMM içinden veya dışarıdan bağımsızlar Başbakanca atanı
• Cumhurbaşkanı tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verildiğinde Bakanlar Kurulu çekilir ve Cumhurbaşkanı geçici Bakanlar Kurulunu kurmak üzere bir Başbakan atar.
• Geçici Bakanlar Kuruluna Adalet, İçişleri ve Ulaştırma bakanları TBMM’deki veya Meclis dışındaki bağımsızlardan olmak üzere, siyasi parti gruplarından, oranlarına göre üye alını
• Siyasi parti gruplarından alınacak üye sayısını TBMM Baş­kanı tespit ederek Başbakana bildirir.
• Teklif edilen bakanlığı kabul etmeyen veya sonradan çeki­len partililer yerin, TBMM içinden veya dışarıdan bağımsız­lar atanı
• Geçici Bakanlar Kurulu, yenilenme kararının Resmi Gaze­tede ilanından itibaren 15 gün içinde kurulur.
• Geçici Bakanlar Kurulu için güvenoyuna baş
• Geçici Bakanlar Kurulu seçim süresince ve yeni Meclis toplanıncaya kadar görevde kalı

5) MİLLİ SAVUNMA

1. a) Başkomutanlık ve Genelkurmay Başkanlığı ( 117)

• Başkomutanlık, Türkiye Büyük Millet Meclisinin manevî varlığından ayrılamaz ve Cumhurbaşkanı tarafından temsil olunur.
• Millî güvenliğin sağlanmasından ve Silahlı Kuvvetlerin yurt savunmasına hazırlanmasından, Türkiye Büyük Millet Meclisine karşı, Bakanlar Kurulu
• Genelkurmay Başkanı; Silahlı Kuvvetlerin komutanı olup, savaşta Başkomutanlık görevlerini Cumhurbaşkanlığı namı­na yerine getirir.
• Genelkurmay Başkanı, Bakanlar Kurulunun teklifi üzerine, Cumhurbaşkanınca atanı
• Genelkurmay Başkanı, bu görev ve yetkilerinden dolayı Başbakana karşı

1. b) Millî Güvenlik Kurulu (Md. 118)

• Millî Güvenlik Kurulu; Cumhurbaşkanının başkanlığında,
• Başbakan,
• Genelkurmay Başkanı,
• Başbakan yardımcıları,
• Adalet, Millî Savunma,
• İçişleri, Dışişleri Bakanları,
• Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları
• ve Jandarma Genel Komutanından kurulur.
• Millî Güvenlik Kurulu; Devletin millî güvenlik siyasetinin tayini, tespiti ve uygulanması ile ilgili alınan tavsiye kararları ve gerekli koordinasyonunun sağlanması konusundaki görüşlerini Bakanlar Kuruluna bildirir.
• Kurulun, Devletin varlığı ve bağımsızlığı, ülkenin bütünlüğü ve bölünmezliği, toplumun huzur ve güvenliğinin korunması hususunda alınmasını zorunlu gördüğü tedbirlere ait karar­lar Bakanlar Kurulunca değ
• Millî Güvenlik Kurulunun gündemi; Başbakan ve Genel­kurmay Başkanının önerileri dikkate alınarak Cumhurbaş­kanınca dü
• Cumhurbaşkanı katılamadığı zamanlar Millî Güvenlik Kurulu Başbakanın başkanlığında toplanı

OLAĞANÜSTÜ YÖNETİM USULLERİ

1. Olağanüstü Hâller

1. Tabii afet ve ağır ekonomik bunalım sebebiyle olağa­nüstü hâl ilânı (M. 119

• Tabii afet, tehlikeli salgın hastalıklar veya ağır ekonomik bunalım hallerinde, Cumhurbaşkanı başkanlığında topla­nan Bakanlar Kurulu, yurdun bir veya birden fazla bölge­sinde veya bütününde süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilân edebilir.
• Bu süre Bakanlar Kurulu’nun isteği ile her seferinde en fazla 4 ay uzatı Uzatma kararı TBMM tarafından verilir.

Not: Olağanüstü hâlin uzatılması ve kaldırılmasına karar verme yetkisi TBMM’ye aittir.

Örnek Soru: (KPSS-2008)

1982 Anayasası‘na göre, uygulanmakta olan olağanüstü hâlin, Bakanlar Kurulunun istemi üze­rine her defasında 4 ayı geçmemek üzere uzatıl­masına karar vermeye aşağıdakilerden hangisi yetkilidir?

1. Cumhurbaşkanı
2. Millî Güvenlik Kurulu
3. Genelkurmay Başkanı
4. İçişleri Bakanı
5. TBMM

2. Şiddet olaylarının yaygınlaşması ve kamu düzeninin ciddî şekilde bozulması sebepleriyle olağanüstü hal ilânı (M. 120)

Anayasa ile kurulan hür demokrasi düzenini veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerine ait ciddî belirtilerin ortaya çıkması veya şiddet olayları sebebiyle kamu düzeninin ciddî şekilde bozulması hallerinde, Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakan­lar Kurulu, Millî Güvenlik Kurulunun da görüşünü aldıktan sonra yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütü­nünde, süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilân edebilir.

1. Sıkıyönetim, Seferberlik ve Savaş Hâli (M. 122)

Anayasanın tanıdığı hür demokrasi düzenini veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelen ve olağanüstü hal ilânını gerektiren hâllerden daha vahim şiddet hareketle­rinin yaygınlaşması, savaş hâli, savaşı gerektirecek bir durumun baş göstermesi, ayaklanma olması, vatan veya Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkış­manın veya ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşma­sı, sebepleriyle, Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Ba­kanlar Kurulu, Millî Güvenlik Kurulunun da görüşünü aldıktan sonra, süresi altı ayı aşmamak üzere yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütününde sıkıyönetim ilân edebilir. Bu karar, derhal Resmî Gazetede yayımlanır ve aynı gün TBMM’nin onayına sunulur.

Sıkıyönetim komutanları Genelkurmay Başkanlığına bağlı olarak görev yaparlar.