Kpss Tüm Tarih Notları İçin Tıklayın
Kariyer Memur Kpss Tairh Notları
Kpss Tüm Tarih Notları İçin Tıklayın
Köprühisar ve Yenişehir’i aldı.
Osmanlı ilerleyişini durdurmak isteyen Bizans ile Koyunhisar Savaşı’nı yaptı (1302). Bu sav Kpss Tüm Tarih Notları İçin Tıklayın
Kariyer Memur Kpss Tairh Notları
Kpss Tüm Tarih Notları İçin Tıklayın
Not 1: İlk para Osman Bey döneminde basılmıştır. Osmanlı Beyliği bu dönemde bir devlet haline gelmiştir.
ORHAN BEY DÖNEMİ
Süleyman Paşa Ankara’yı aldı.Not :
Osmanlı’da ilk kez vezirlik teşkilatı bu dönemde kurulmuş
■Osmanlının Balkanlarda ilerlemeye devam etmesi üzerine, Balkan Devletleri yeniden birleşerek Osmanlı ile Çirmen Savaşını yaptı (1371). Bu savaşı da Osmanlı kazandı.
Fatih’in ölümü üzerine Amasya Valisi olan oğlu Bayezid İstanbul’a gelerek tahta geçti.Bayezid’in zayıf karakterli olması, bu dönemde ortaya çıkan Cem Sultan Olayı ve taht kavgaları bu dönemin sönük geçmesine neden olmuştur.
Cem Sultan II. Bayezid’e karşı Memlükler’in de kışkırtması ile birkaç kez taht mücadelesine girişmiş ise de mağlup olarak Rodos şovalyelerine sığınmış ve onlar tarafından papaya götürülmüştür. Böylece sorun uluslar arası bir sorun haline gelmiştir.Cem Sultan Olayının Osmanlıya Etkileri : a- Batıdaki seferler duraklamış b- Endülüs Emevilerine gerekli yardım götürülememiş c- Safevi tehlikesi önlenememiş d- II. Bayezid döneminin sönük geçmesine neden olmuş e- Papa ve Avrupa tarafından baskı unsuru olarak kullanılmıştır.
Karamanoğulları II. Bayezid tarafından kesin olarak yıkılıştır.
Kili ve Akkerman alınarak Boğdan’ın fethi tamamlanmıştır. Böylece Kırım ile kara bağlantısı sağlanmış ve Lehistan ile ilk ilişkiler başlamıştır
Fatih zamanında bozulan ilişkiler bu dönemde savaş haline dönüşmüştür.Nedenleri:a-Memlüklerin Cem Sultan’ı kışkırtmaları ve korumaları b-Karamanoğullarını desteklemeleric-Fatih döneminden beri devam eden Hicaz u yolları sorunu d-Dulkadiroğulları Beyliği’nin Memlüklere karşı Osmanlıdan yardım istemesiBu savaşlar sırasında her iki tarafta bir sonuç elde edememiştir.
Venediklilerden Modon, Koron, înebahtı kaleleri ve Navarin limanı alınmıştır.Otranto seferinden sonra, elimizden çıkan Ayamavra ve Kefalonya kaleleri geri alınmıştır.
Şah İsmail, Akkoyunlu Devletini yıkarak yerine Safevi Devletini kurdu.Şah İsmail Anadolu’yu ele geçirmek amacı ile Anadolu da Şii propagandası yaparak, Şahkulu İsyanının çıkmasına neden oldu. Şahkulu yakalanarak idam edildi.Bayezid’in Şii faaliyetlerine karşı pasif davranması üzerine Trabzon Valisi Selim babasına karşı isyan etmiş ise de başarısız olmuştur.Daha
YAVUZ SULTAN SELİM DÖNEMİBabası ve kardeşlerine karşı mücadele eden Yavuz bu mücadeleyi kazanarak tahta geçmiştir.
Kardeşleri ile yaptığı mücadeleyi kazanan Yavuz, büyük tehlike olarak gördüğü şah İsmail’in üzerine yürümüştür.Nedenleri:©Yavuz’un padişahlığını Şah İsmail’in tebrik etmemesi ©Şah İsmail’in Anadolu da ayaklanmalar çıkartmasıBu nedenlerden dolayı Yavuz, Şah İsmail ile Çaldıran Savaşını yaptı (1514).Sonuçları:«Doğuda en büyük tehlike olan, Safevi Devleti tehlikesi uzunca bir süre etkisiz hale getirildi.«Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri Osmanlı topraklarına katıldı.«Savaş dönüşü birçok sanatçı, bilgin ve şair İstanbul’a getirildi. «Savaş dönüşünde Dulkadiroğulları Beyliği ile yapılan Turnadağ Savaşı (1515) ile Dulkadiroğulları Beyliği Osmanlı Devletine katıldı. Not: Dulkadiroğulları Beyliğinin alınması ile Anadolu Türk birliği kesin olarak sağlanmıştır.
Yavuz Sultan Selim, Kansu Gavri ile Mercidabık Savaşını yaparak (1516) Suriye, Filistin bölgesini ele geçirdi. Savaş sırasında Kansu Gavri öldü.Yavuz, Memlük hükümdarı Tomanbay ile Ridaniye Savaşını yaparak Memlükleri yıkmıştır (1517).Sonuçları:
Not: Yavuz Sultan Selim döneminde bütün mücadeleler doğuludevletler ile yapılmış, batılı devletler ile herhangi bir mücadele olmamıştır. Bu dönem batılı devletler ile mücadelenin olmadığı tek dönemdir.Merkez isyanları 17.yüzyıl
Şeyhülislamın fetva vermek dışındaki yetkilerini elinden aldı. Böylece ilmiye sınıfının devlet işlerine karışmasını önlemiştir.
Genç Osman, saray dışı evlilik yaparak sarayı halka açmaya çalış
a-Kuyucu Murat Paşa
Tarhuncu Ahmet Paşa idam edilmiştir.c- Köprülü Mehmet PaşaValide Turhan Sultan’ın teklifi üzerine, Köprülü Mehmet Paşa bazı şartlar karşılığında sadrazam olmayı kabul etmiştir.Böylece şart koşarak sadrazam olan ilk kişi olmuştur.Faaliyetleri:
cezalandırdı.
Babası Köprülü Mehmet Paşa’dan sonra sadrazam oldu.
Kutsal îttifak savaşlarına son vererek Karlofça ve îstanbul Antlaşmalarını imzaladı.
Islahatların Özellikleri
Islahatların öncülüğünü padişah ve devlet adamları yapmış ve ıslahatlar şahıslara bağlı kalmıştır
Sırp ve Yunan İsyanları A- Sırp İsyanı Nedenleri:
çıkmıştır.Sonuçları:
B-Yunan İsyanı Nedenleri:
Rusya’nın desteğini alan Etnik’i Eterya, Eflak ve Boğdan da isyanı başlattı (1820). Osmanlı Devleti Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa’nın yardımı ile isyanı bastırdı.Fransa, îngiltere, Rusya birleşerek Yunanistan’a bağımsızlık verilmesini istediler. II. Mahmut’un bunu kabul etmemesi üzerine üç devletin donanması, Navarin Limanı’nda Osmanlı donanmasını yaktılar (Navarin Baskını 1827). Rusya’nın da doğu ve batıda ilerlemesi üzerine zor durumda kalan Osmanlı Devleti Edirne Antlaşması’nı imzaladı (1829).Edirne Antlaşmasının Maddeleri:
Mısır ve Boğazlar Sorunu
Mehmet Ali Paşa’nın oğlu îbrahim Paşa komutasındaki Mısır Ordusu, Suriye’yi ele geçirmiş ve Kütahya’ya kadar ilerlemiştir.Zor durumda kalan II. Mahmut, Rusya’dan yardım istemek zorunda kalmıştır. Rus ordu ve donanması îstanbul önlerine gelince, bu durumdan îngiltere ve Fransa rahatsız olmuştur. Bunun üzerine îngiltere ve Fransa harekete geçerek, II. Mahmut ile Mehmet Ali Paşa arasında Kütahya Antlaşması’nın imzalanmasını sağlamışlardır. Kütahya Antlaşması (1833)Bu antlaşmayla, Mehmet Ali Paşa’ya Suriye ve Girit valiliği, oğlu îbrahim Paşa’ya da Adana valiliği, ek olarak verilmiştir.Antlaşmaya rağmen Mehmet Ali Paşa’ya güvenemeyen II. Mahmut, Rusya’nın desteğini sağlamak için Rusya ile Hünkar îskelesi Antlaşması’nıyaptı (1833).Hünkar İskelesi Antlaşması’nın Maddeleri:
Not: Böylece ilk kez boğazlar sorunu ortaya çıkmıştır.Rusya’nın desteğini alan II. Mahmut, Mehmet Ali Paşa’ya haddini bildirmek için Mehmet Paşa’ya savaş açtı. Yapılan Nizip Savaşı’nı (1839), Osmanlı ordusu kaybetti. Bu arada II. Mahmut ölmüş yerine oğlu Abdülmecit tahta geçmiştir.Hünkar iskelesi Antlaşması’na göre Rusya’nın yardım etmesinden çekinen îngiltere, Mısır sorununu uluslar arası bir konferansa çekti. Fransa hariç Avrupa’nın büyük devletlerinin katıldığı, Londra Protokolü imzalandı (1840).Londra Protokolü Maddeleri:
Not: Böylece Mısır Sorunu halledilmiş oldu.Mısır Sorununu halleden Avrupalı Devletler tekrar bir araya gelerek Londra Boğazlar Sözleşmesi’ni (Londra antlaşması 1841) imzaladılar.Londra Boğazlar Sözleşmesinin Önemi:
Not: Mısır Sorunu başlangıçta bir iç sorun iken sonraları dış sorun haline dönüştü.Not: Osmanlı Devleti’nin kendi valisi ile bile başa çıkamayacak güçte olduğu ortaya çıktıNedenleri:
Rus ordularının Osmanlı topraklarına girmesi ile savaş başladı. Rus donanması, Sinop Limanına baskın yaparak Osmanlı donanmasını Yaktı (Sinop Baskını 1853).Rusya’nın Boğazlar ve Akdeniz üzerinde oluşturduğu tehdit, İngiltere ve Fransa’yı harekete geçirdi. İki devlet Osmanlının yanında savaşa katıldılar.İtalyan birliğini kurmak için Fransa’nın desteğine ihtiyaç duyan Piyomento (Sardunya), Fransa’nın yanında savaşa girdi.Bu ittifak karşısında, Rusya zor durumda kalarak Paris Antlaşması’nı imzalamıştır.Paris Antlaşmasının Maddeleri:
Paris Antlaşmasının Önemi:
Not: Kırım savaşı sırasında Osmanlı padişahı Abdülmecit, ilk kez İngiltere’den borç para almıştır.Not: Osmanlı Devleti, yabancıların Paris Antlaşmasında, içişlerimize karışmasını engellemek için Islahat Fermanı’nı ilan etti.Nedenleri:
Yeni bir Osmanlı-Rus Savaşını istemeyen Avrupalı devletler İstanbul’da bir konferans topladılar (İstanbul Konferansı 1878). Bu konferansta Sırbistan ve Karadağ’dan Osmanlı askerlerinin çekilmesini, Bosna Hersek ve Bulgaristan’a da özerklik verilmesini istediler. Osmanlı bu istekleri iç işlerine müdahale sayarak reddetti.Bunun üzerine Rusya Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etti. Ruslar Kafkaslarda Gazi Ahmet Muhtar Paşa’yı, Balkanlar’da ise Gazi Osman Paşa’yı yenerek, Osmanlı Devleti ile Ayestefanos (Yeşilköy) Antlaşmasını imzaladı.Ayestefanos Antlaşması (1878)Bu Antlaşma ile Ruslar tarihi emellerine ulaşma yolunda önemli bir adım atmıştır. Rusya’nın büyümesini istemeyen İngiltere ve Avusturya yanlarına Almanya’yı da alarak savaşa itiraz etmiştir. Rusya bu devletler ile savaşı göze alamadığından Berlin Antlaşmasını hazırlamak zorunda kalmıştır (1878).Berlin Antlaşmasının Maddeleri:
Berlin Antlaşmasının Önemi:
Not: Ayestefanos Antlaşması, Avrupalı devletlerin müdahalesi ile uygulanamamıştır. Bu nedenle ölü doğmuş bir antlaşmadır. Bu yönü ile Sevr Antlaşması’na benzer.
Bu dönemde askeri, yönetim, mali, kültürel ve eğitim alanında ıslahatlar yapılmıştır.A-Askeri Alandaki Islahatlar
Not:Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasıyla padişahın otoritesi yeniden sağlanmıştır. Ayrıca yapılacak olan ıslahatların önündeki en büyük engel kaldırılmıştır.B-Yönetim Alanındaki İnkılaplar
C- Eğitim ve Kültür Alanındaki İnkılaplar
Tanzimat FermanıTanzimat Fermanı Padişah Abdülmecit zamanında, Hariciye Nazırı (Dışişleri Bakanı) Mustafa Reşit Paşa tarafından hazırlandı.Nedenleri:
Mustafa Reşit Paşa hazırladığı programı 3 Kasım 1839 tarihinde Gülhane Parkı’nda halk huzurunda okudu. Bunun için bu fermana “Gülhane Hattı Hümayunu” da denir.Tanzimat Fermanı’nın Maddeleri:
Tanzimat Fermanı’nın Önemi:
Not:Osmanlı tarihinde Tanzimat Fermanı ile başlayıp (1839),
Diğer Bölgesel Kongreler_________________________________o E dirne kongresi (9 Mayıs 1919) o Lüleburgaz kongresi (Nisan 1919) o Nazilli kongresi (7 Ağustos 1919) o Afyon kongresi (2Ağustos 1920)o Pozantı kongresi (5 Ağustos 1920) M.Kemalin katıldığı son kongredir.
GÜNEY CEPHESi____________________________________________________
FORMÜL: iLAM( inönü, Londra, Afganistan, Moskova)_______________
NOT:22 şubat 1921’de Sovyet Rusya ile Türk-Sovyet görüşmeleri baŞladı.Bunun sonucu olarak 16 Mart 1921’de Sovyet Rusya ile TBMM arasında Moskova Antlaşması imzalandı.
NOT: 1 Mart 1921’de Afganistan ile dostluk antlaşması imzalandı,böylece Afganistan,TBMM hükümetini tanıyan ilk doğulu Müslüman devlet oldu.
Nedeni:____________________________________________________________
Londra konferansında isteklerini kabul ettiremeyen itilaf devletleri Yunan ordusuna tekrar destek verdiler. Sevr antlaşmasını zorla kabul
ettirmek isteyen Yunan ordusu taarruza geçti.______________________
Sonuç:_____________________________________________________________
İ.Aslıhanlar savaşında Yunanlılar geri püskürtüldü ancak Dumlupınar’dan çıkarılmaları sağlanamadı.
3.6talyanlar Anadolu’dan çekilmeye başladılar.
5.ismet inönü generalliğe yükseldi.
NOT:1.inönü ve II. inönü zaferleri milli mücadele açısından önemleri düŞmanı oyalayarak zaman kazandırmak olmuştur.
NOT: M.Kemal inönü’ye çektiği telgrafta —siz orada yalnız düşmanı değil milletin makus talihini de yendiniz.lldemiştir.
Uyarı: italyanlar II. inönü’den sonra kuvvetlerini boşaltma kararı almışlar ancak boşaltmayı Sakarya zaferinden sonra tamamlamıŞlardır.
NOT: Kurtuluş savaşı sırasında ingiltere ve italya ile sıcak savaşlar yapılmamıştır.
ASLIHANLAR DUMLUPINAR SAVAşI 8-11 NİSAN 1921
Türk ordusu saldırıya geçecektir ancak önemh’i bir sonuç elde
edilmeyecektir._______________________________________________________
KÜTAHYA- ESKişEHiR SAVAşLARI (10-24 Temmuz 1921)
Önemi: TBMM ilk defa istanbul hükümeti tarafından tanınmıştır.
Batı Cephesindeki Bütün Savaşların Nedenleri:_______________________
1.Sevr antlaşmasını yumuşatıp kabul ettirmek.
I.inönü Savaşı ( 6-10 Ocak 1921)- savunma___________________________
Nedeni:_____________________________________________________________
İ.Sevr’i Türklere kabul ettirmek.
Sonuçları:___________________________________________________________
savunma+saldırı___________________________________________________
Nedeni:____________________________________________________________
o Türk ordusunun taarruz gücüne ulaşmadığını anlayan Yunanlılar ingiltere’den aldıkları silah ve malzeme yardımıyla saldırıya geçtiler. o Eskişehir-Afyon-Kütahya’yı işgal ettiler. M.Kemal ordu daha fazla kayıp vermesin diye Sakarya nehrinin doğusuna çektiriyor. Bunun üzerine M.Kemal çok eleştiriliyor.
Sonuçları:__________________________________________________________
7.italya çekilme işlemini durdurdu.
NOT: Kurtuluş savaşındaki ilk ve tek yenilgimizdir___________________
SAKARYA MEYDAN MUHAREBESi (23 Ağustos-12 Eylül 1921)
Nedenleri:_________________________________________________________
Sevr’i yumuşatıp kabul ettirmek.
-^TBMM’yi dağıtmak.
Kurtuluş savaşına son vermek.
Gelişimi
-^Türkler için ölüm-kalım savaşıdır.
-> Parolasıll Ya istiklal ya ölümll
-> Mustafa Kemal —Hattı müdafaa yoktur sathı müdafaa vardır.O satıh bütün vatandır.Vatanın her karış toprağı Türk milletinin kanı ile ıslanmadıkça vatan terk edilemez. Ildemiştir.
NOT: Kurtuluş savaşında M.Kemal’in komuta ettiği ilk savaştır. Sonuçları:
NOT: Ukrayna ile dostluk antlaşması imzalandı.
NOT: Bütün bu başarılar sonucu itilaf devletleri savaşa son vermek için 22 Mart 1922’de anlaşma için teklifte bulundular. Ancak bu teklifler Sevr’in az değiştirilmiş hali olduğundan TBMM tarafından şiddetle reddedildi. itilaf devletlerinin amacı: Yunan ordusuna zaman kazandırmaktı.
NOT: M.Kemal’e mareşallik Sakarya zaferinden sonra verildi.(19 Eylül 1921) Fevzi Çakmak’a Dumlupınar’dan sonra.
NOT: Sakarya savaşında Genel Kurmay Fevzi Çakmak’tı._____________
BÜYÜK TAARRUZ__________________________________________________
ilk Taarruz savaşımızdır.
NOT: Tekalif-i milliye emirlerinin en fazla etkisi Büyük Taarruzda görüldü.
Sonuçları:
>Savaşı Türk ordusu kazandı.
NOT: inebolu’nun önemi büyüktür. Çünkü konumu itibariyle M.Kemal’in Anadolu’ya çıktığı yer olan Samsun’a yakınlığı, istanbul’dan kaçırılan silahların Batı cephesine ulaştığı yerdir.
NOT: Düşmanların kırılma noktası yani düşmanın ana kuvvetlerinin yok edildiği gün 30 Ağustos olduğundan 30 Ağustos’u Zafer bayramı olarak kutluyoruz.
Cumhuriyetçilik_________________________________________________
>TBMM’nin açılması (23 Nisan 1920)
->1921 ve 1924 anayasalarının hazırlanması ^Saltanatın kaldırılması (1 Kasım 1922)
>Cumhuriyetin ilan edilmesi (29 Ekim 1923)
>Siyasi partilerin kurulması
>Ordunun siyasetten ayrılması (1924)___________________________
Milliyetçilik_____________________________________________________
>Milli bir Türk Devletinin kurulması >TBMM’nin açılması (1920)
>Türk Tarih Kurumunun kurulması (1931)
>Türk Dil Kurumunun kurulması (1932)
^Kapitülasyonların kaldırılması
Yabancılara ait iktisadi kuruluşların ulusallaştırması
>Okullarda derslerin Türkçe okutulması_________________________________________
Halkçılık_______________________________________________________
>TBMM’nin açılması (1920)
>Cumhuriyetin ilanı (1923)
>Soyadı Kanunun çıkarılması (1934)
>Millet mektepleri ve Halkevlerinin açılması ->Kılık Kıyafet Kanunu’nun kabulü (1925)
>Aşar vergisinin kaldırılması (1925)
>Toplumda ayrıcalık belirten unvanların kaldırılması (1934)_____
Devletçilik______________________________________________________
>Bazı özel Türk kuruluşlarının devletleştirilmesi >Milli Korunma Kanunu
>Yabancılara ait ekonomik kuruluşların devletleştirilmesi
>Devlet Bankalarının kurulması (Sümerbank, Etibank)___________
Laiklik__________________________________________________________
>Halifelik kaldırıldı (3 Mart 1924).
>3 Mart 1924’te Şer’iyye ve Evkaf Vekaleti kaldırıldı. Yerine >Diyanet işleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu.
>Tevhid-i Tedrisat Kanunu (Öğretim Birliği Kanunu) çıkartıldı (3 Mart 1924).
>Tekke, zaviye ve türbeler kapatıldı (30 Kasım 1925).
>Şapka inkılabı yapıldı (1925).
>Altı Atatürk ilkesi anayasaya girdi (5 Şubat 1937).
İzmir iktisat kongresi kararları-1923____________________________
>Hammaddesi yurt içinde olan endüstri kollarının kurulması,
>Özel girişimcilerin desteklenmesi,
>Günlük tüketim mallarına öncelik verilmesi,
>Özel teşebbüsün(Liberalizm) gücünün yetmediği durumlarda >devletin (devletçilik) öncülük etmesi,
>Önemli kuruluşların ulusallaştırılması,
->Yerli malı kullanımı teşvik edilecek,(milliyetçilik)
->Yerli malların kara ve deniz taşımacılığında ucuz tarife ile >taşınması sağlanacak,(Yerli malının rekabet gücü artırılıyor.)
>Gümrük vergileri yerli sanayiyi koruyacak şekilde düzenlenecek,
>İşçi hakları genişletilecek. Sendikal haklar verilecek,(KPSS 2010 cıktı.)
>Aşar vergisi kaldırılacak.
Siyasi alandaki devrimler
Toplumsal ve Sosyal alanda yapılan devrimler___________________
Eğitim ve kültür alanındaki devrimler____________________________
Hukuk alanındaki devrimler_____________________________________
________ Ekonomi alanındaki devrimler__________________________
Ticaret ve Sanayi Odalarının Kurulması (1935)
TÜRK İSLAM DEVLETLERİ | ||
BİLİM ADAMLARI-EDEBİYATÇILAR | ||
Kişi | Eseri | Özellikleri |
Yusuf has hacip | *Kutadgu bilig | *Islam edebiyatının ilk yazılı örneği *karahanhılar *mutluluk veren bilgi |
kaşgarlıMahmut | *Divan-ı lügatıit türk: | *ilk türk dünyası haritası*karahanlılar*Araplara *Türkçeyi öğretmek |
edip Ahmet | *Atabetül hokayık: | *uygur alfabesi *karahanlılar dönemi |
Ahmetyesevi | *Divanı hikmet: | *karahanlılar |
firdevsi | *Şahname | *gazneli mahmuta *gazneliler |
nizamül mülk | *Siyasetname | *farsça*Selçuklu |
ömer hayam | * Rübailer | *b . selçuldu |
enveri | *Kaside | *b . selçuklu |
Muhammed bin kays | *kanglı lügatı | *Sözlük*harzemşahlar |
Farabi | *el medinettül fazıla *el mania al akıl, *füsus ül hikem, *ihsaül ulum(bilimlerin sınıf landırılması) | *aristoyu açıklamıştır* ikinc i öğretmen*felsefe matematik, astonomi, siyaset,fizik *bileş miş milletleri ileri sürdü |
İbni sina | :*el kanun fit-tıp | *avicenna*îslam filozoflarınınreisi *medikal Psikolog *tıp, astronomi ,fizik felsefe |
ibni rüşt | *aristoyu batıya tanıftı *averreos*aklı dinden üstün tutar *mutezile akımını temsil eder | |
Gazali | :*ihyaül_ulumjddjn :* * | *Islam felsefesi*din her şeyden üstündür |
Biruni | *kitabı tarih *,asasül bakiye, *kitabüs saydele fittıp | *dünyanın güneş etrafında bir yılda döndüğünü söylemiştir *serbest düşünce |
Buhari | *cami sahih *küt i sifte | |
Elrazi | *kimyager | |
İbnı Yusuf | *sarkacı buldu | |
Uluğ bey | *ilk rasatane *astronomi | |
Utbi | *tarihi yemin | |
Harezmi | *kitabul cebr | *matematikçi |
İbni türk | *necmeddin Kübra saf iyüddin, * Fahr’eftin razi, | |
Kişi | Eseri | |
Mevlana | :*mesnevi ,divanı kebir, *fihi mafih,*mektubat | |
Yunuz emre | *divan,*risaleftün nushiyye | |
Hoca dehhani | *Selçuklu şahnamesi | |
Germiyanlı | *divan iskendername *cemşid-ü | |
ahmedi | huşid | |
Muhyiddin Arabi | *şeyhi ekber *vahdeti vücut | |
Hacı bektaşı | *makalat | |
veli | ||
Ravendi | *rahatüssüdur | |
Kerimuddin | *müsamerettülahbar | |
aksarayi | ||
Eflaki | *menakibül | |
afirin | *tarihi meyyafarikin | |
İbnurrezzak | ||
Yazıcızade ali | *tevarihiali Selçuk | |
Ali kuşçu | *matematik ve astronomi | |
Ali şir nevai | *muhakemeftül lügatteyn | |
DANIŞMENTLİLER | MENGÜCEKLİLER | |
1. Nikar Ulu Camii | 1. Divriği Kucukkale Ca | |
2. Kayseri Ulu Camii | 2. Divriği Ulu Camii | |
3. Kayseri Kokluk Camii | 3. Turan Melik Sifahanesi | |
4. Yağıbasan Medresesi | ARTUKLULAR | |
5. Tokat Niksar Medr. | 1. Diyarbakır Ulu Camii | |
ANADOLU SELÇUKLU CAMİİ | 2. Mardin ulu Cami | |
1. Konya Alaaddin | 3. Mardin Medresesi | |
2. Niğde Alaaddin | ANADOLU SELÇUKLU MEDRESELERİ | |
3. Malatya ulu | 1. Konya Karatay | |
4. Kayseri Hond HatunKül. | 2. Konya înce Minareli | |
5. Hacı Kılıc | 3. Konya Sırcalı Medrese | |
6. Amasya bunmalı gökmed | 4. Sivas Gok | |
7. Sinop Ulu | 5. Sivas Cifteminareli | |
8. Beysehir Esrefoğlu | 6. Kayseri cifte Medrese | |
9. Ankara Arslanhane | 7. Afyon Kubbeli | |
10. Afyon Ulu | 8. Kırsehir Kocabey | |
ll.biyarbakır ului | 9. Tokat Gok Medrese | |
12. Kızıltepe | 10. Erzurum Cifte Minerali | |
ANADOLU SELÇUKLU MESCİTLER | 11 .Sivas Buruciye | |
1. Konya Taş mescit | ||
2. Harput Arap Baba | ||
3.Konya Sırçalı mescid | ||
4 Akşehir Güdük minare mescidi | ||
ANADOLU SELÇUKLU | ANADOLU SELÇUKLU | |
KÜMBET-TÜRBE | SARAYLARI | |
1 .Sitte melik | 1. Beyşehir kubadabad sarayı | |
2 .Emir saltuk | 2. Kayseri kubadiye sarayı | |
3.Melik danişment gazi | ANADOLU SELÇUKLU KÖŞKLER | |
4. Mama hatun. | 1.Konya alaaddin köşkü | |
5. Ahlat ulu | 2.Kayseri Haydar bey köşkü | |
6.Kayseri döner | ANADOLU SELÇUKLU BİMARHANE | |
ANADOLU SELÇUKLU | 1.Gevher nesibe | |
KERVANSARAY | ||
1.Alay han | 2. Daruşşifa | |
2.Evdir han | 3 .Gıyasiye | |
3.Alara han. | 4.Ttorumtay | |
4.şarapsa han. | 5.Turan melek | |
5 Sultan han | YUKSELME-KLASİKDÖNEM | |
6.Karotay | 1. Fatih Camii ve Kulliyesi | |
7.Ağızkara. | 2. Rum Mehmet Pasa Camii | |
8.Hekim han. | 3. Atik Ali Pasa Camii | |
MİMAR SİNANIN | 4. Beyazıd Kulliyesi | |
ESERLERİ | ||
1. îstanbul Sehzade Camii- | 5. rumeli hisarı | |
2. îstanbul Suleymaniye | DAĞILMA-GEÇ DÖNEM- | |
Camii-Kalfalık | 18.YY | |
3. Edirne Selimiye Camii- Ustalık | 1. Nuri Osmanıye Camii | |
19.YY ESERLERİ | 2. Laleli Camii | |
1. Beylerbeyi Sarayı | 3. Uskudar Valide Camii | |
2. Dolmabahce sarayı | 4. Beylerbeyi Camii | |
3. Cırağan Saray | 5. Aynalı Kayak Kasrı | |
4. Yıldız Sarayı | 6. îshak Pasa Sarayı | |
OSMANLILAR | 7. Sadabat Kasrı | |
KURULUŞ-ERKENDONEM | ||
1. îznik hacı Ozbek Camii | 8. 111. Ahmet Cesmesi | |
2. îznik Yesil Camii | ||
3. Nilufer Hatun îmareti | ||
4. Bursa Hudavendigar Camii | ||
5. Bursa Ulu Camii | ||
6. Bursa Yıldırım Camii | ||
7. Bursa Yesil Camii | ||
8. Bursa Muradiye Camii | ||
9. Edirne Eski Camii | ||
10. Edirne Muradiye Camii | ||
11. Edirne Ucserefeli Camii | ||
12. Anadolu camii | ||
18.YÜZYIL | ||
LALE DEVRİ1718 Pasarofça Antlaşması ile başlayıp,1730 Patrona Halil îsyanı ile sona eren devire Lale Devri denir. Devrin Padişahı III. Ahmet, sadrazamı ise Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’dır. Lale Devri Islahatları: •Avrupa’ya ilk kez geçici elçiler gönderildi. •Sait Efendi ve İbrahim Müteferrika ilk kez Türk matbaasını kurdu (1727). •Yalova’da bir kağıt fabrikası kuruldu. • Tulumbacılar Bölüğü adı ile ilk kez bir itfaiye bölüğü kuruldu. •İstanbul’da bir kumaş fabrikası ve çini atölyesi kuruldu. •İlk kez çiçek aşısı uygulandı. •İstanbul’un çeşitli yerlerinde pek çok kütüphane açıldı. •Pek çok doğu klasiği Türkçe’ye çevrildi. Not 1: Lale Devri Osmanlı Devleti’nde, batının üstünlüğünün kabul edildiği ve batının örnek alınarak ıslahatlar yapıldığı ilk dönemdir. Not 2: Lale Devri, bu dönemde devam eden Osmanlı-İran Savaşları hariç genelde barışçı bir politikanın benimsendiği devir olmuştur. | ||
I. Mahmut’un Islahatları | ||
III. Ahmet’ten sonra tahta geçen I. Mahmut ilk iş olarak İstanbul’un asayişini yeniden sağladı. Patrona Halil ve arkadaşları yakalanarak idam edildi.Islahatları:• Aslen bir Fransız olan Humbaracı Ahmet Paşa, Topçu ve Humbaracı ocaklarını modern usullere göre yeniden bir düzene soktu. • Humbaracı Ahmet Paşa orduda bölük, alay, tabur sistemini kurdu. • Avrupai tarzda subay yetiştirmek amacı ile “Kara Mühendishanesi” kuruldu. • Maliyeyi düzeltmek amacı ile çalışmalar yapıldı. | ||
III. Mustafa’nın Islahatları | ||
• Fransız Baron dö Tott topçu ve istihkam askerlerini düzenlemeye çalıştı. Hafif ve hızlı toplar döküldü.• “Sürat topçuları Ocağı” kuruldu.• Haliç’te “Hendeshane” adıyla denizcilik ve topçuluk öğretimi yapılan yeni bir okul açıldı. • Deniz subayı yetiştirmek amacıyla “Deniz Mühendishanesi” kuruldu. • Maliye alanında da çalışmalar yapıldı. III. Mustafa devri 18. yüzyılda maliyenin en iyi durumda olduğu devirdir. Bu dönemde maliye açık vermemiştir. | ||
I. Abdülhamit’in Islahatları | ||
•Sürat Topçuları Ocağını gelişt i rd i .• Karadeniz ve Eğe kıyılarında yeni tersaneler kuruldu.• Ordunun subay ihtiyacını karşılamak için “İstihkam Okulu” açıldı. •Askerlikle ilgili batı dillerindeki eserler Türkçe’ye çevrildi. • Mali alanda da çalışmalar yapıldı. Temelde iç borçlanma esasına dayana “Esham Sistemi” kuruldu. | ||
3. selim | ||
• Avrupai tarzda “Nizam-ı Cedit Ocağı” adı ile bir ordu kurdu.• III. Selim Nizam-ı Cedit Ocağı’nın ihtiyacını karşılamak için “İrad-ı Cedit” adıyla ayrı bir hazine kurdurdu.• Kara ve Deniz Mühendishanesi geliştirlerek, Mühendishane-i Berr-i Hümayun ve Mühendishane-i Bahr-ı Hümayun adı verildi. • Batıdaki bilim, teknik ve siyasi alandaki gelişmeleri takip edebilmek amacıyla Londra-Paris-Viyana-Berlin gibi merkezlerde daimi elçilikler kuruldu. • Fransızca okullarda ilk kez yabancı dil olarak okutulmaya başlandı. •Yerli malı kullanımı için çaba harcandı. •İlk devlet matbaası kuruldu. 1806-1812 Osmanlı Rus Savaşı’nın devam ettiği bir sırada, Nizam-ı Cedit Ordusunun İstanbul’da olmamasını fırsat bilen bazı yeniçeriler, ıslahatların önemini kavrayamayan halk kitlesini de yanlarına alarak Kabakçı Mustafa önderliğinde ayaklandılar. İsyancılar Nizam-ı Cedit kışlalarına basarak ocağı dağıttılar. III. Selim’i tahttan indirerek yerine IV. Mustafa’yı padişah ilan ettiler. | ||
18. Yüzyıl Islahatlarının Genel Özellikleri | ||
• 17.yüzyıl ıslahatlarından farklı olarak Avrupa örnek alınmıştır.• 18. yüzyıl ıslahatları 17. yüzyıl ıslahatlarına göre daha köklüdür.•Askeri alanda ağırlıklıdır. • Islahatlar, yapan kişilerin döneminde geçerli olmuş bir devlet politikası haline gelememiştir. • Islahatlar, yeniçerilerin, halkın ve ulemanın tepkisiyle karşılaşmıştır. •Yönetim ve hukuk alanında ıslahat yapılmamıştır. • 17. yüzyıl ıslahatlarına göre daha başarılıdır ama devletin çöküşü önlenememiştir. • Devlet adamları tarafından yapılmıştır | ||
Islahat Fermanı | ||
Kırım Savaşı sırasında İngiltere ve Fransa, Osmanlı Devleti’ne yapmış oldukları yardım karşılığında Hıristiyanlara bazı haklar verilmesini istemişlerdi. Bunun üzerine Osmanlı padişahı Abdülmecit, Paris Antlaşması’na Hıristiyanları koruyucu bir madde konulmasını engellemek için Islahat Fermanını ilan etmiştir.Islahat Fermanı’nın Maddeleri:1- Herkes dil, din ve mezhep özgürlüğü- ne sahip olacak, 2- Karma mahkemeler oluşturulacak herkes kendi dinine göre yemin edebilecek 3- Azınlıklar il meclisine üye olabilecek 4- Azınlıklara, hakaret ifade eden sözcükler kullanılmayacak 5- Azınlıklarda devlet memuru olabilecek ve istedikleri okula girebilecekler 6- Müslüman olmayanlardan alınan cizye vergisi kaldırılacak Islahat Fermanı’nın Önemi: • Bu ferman Tanzimat Fermanı’nın genişletilmiş şeklidir. • Avrupalı devletlerin baskısı sonucunda ilan edilmiştir. • Bu ferman ile azınlıklar, Müslüman halktan daha ayrıcalıklı hale geldiler. • Avrupalı devletler Islahat Fermanı’nın ilan edilmesine rağmen azınlık haklarını bahane ederek Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışmaya devam ettiler. | ||
I. Meşrutiyet | ||
Mithat Paşa, Namık Kemal, Ziya Paşa gibi bazı aydınlar devletin içine düştüğü kötü durumdan kurtulması için, Meşrutiyet’in ilan edilmesi gerektiğini savunuyorlardı Bu aydınların bulunduğu bu gruba Genç Osmanlılar ( Yeni Osmanlılar) veya Jön Türkler deniyordu.Jön Türkler, meşrutiyeti ilan etme yanlısı olmayan padişah Abdülaziz’i tahttan indirerek yerine V. Murat’ı çıkardılar. Jön Türkler, sağlığı bozuk olan V.Murat üç ay sonra tahttan indirerek, meşrutiyeti ilan edeceğine söz veren II.Abdülhamit’i tahta geçirdiler.II. Abdülhamit, sözünü yerine getirmek için Mithat Paşa’yı sadrazamlığa getirerek meşrutiyeti ilan etti (23 Aralık 1876). Meşrutiyet’in İlanının Önemi: • Meşrutiyet’in ilanı ile ilk kez halk, padişahın yanında yönetime ortak olmuştur. • Halk ilk defa seçme-seçilme ve temsil hakkını kullanmıştır. •Osmanlı Devleti’nde Mutlakiyet olan yönetim şekli sona ermiş, Meşrutiyet yönetimi başlamıştır. •Osmanlı tarihinin aynı zamanda Türk tarihinin ilk anayasası olan, Kanun-ı Esasi ilan edilmiştir. • Meclis-i Mebusan ve Meclis’i Ayan olmak üzere iki meclis açıldı. Meclis-i Mebusan’ın üyelerini halk, Meclis-i Ayan’ın üyelerini padişah seçti. II. Abdülhamit, 1877-78 Osmanlı Rus Savaşını (93 Harbi) bahane ederek meclisi kapattı. Böylece meşrutiyet sona erdi. Tekrar mutlakiyet başladı. Mutlakiyet: Hükümdarın kayıtsız şartsız yönetimi elinde bulundurması. Meşrutiyet: Monarşi ile yönetilen devletlerde hükümdarın başkanlığı altındaki parlamento (meclis) yönetimi. | ||
II. Meşrutiyet | ||
I. Meşrutiyet’in kapatılması üzerine harekete geçen Jön Türkler, İttihat ve Terakki Örgütü’nü kurdular (1889). Örgüt, II. Abdülhamit’e meşrutiyeti tekrar ilan etmesi için baskı yaptı. Padişah meşrutiyeti ilan etmeyince, İttihat ve Terakki Örgütü’ne bağlı bulunan Niyazi Bey ve Enver Bey birlikleriyle Balkanlarda ayaklandı. Ayaklanmanın büyümesini istemeyen II.Abdülhamit, ikinci kez meşrutiyeti ilan etmiştir (1908). Böylece II.Meşrutiyet dönemi başlamıştır.31 Mart Olayı (13 Nisan 1909)Meşrutiyet karşıtları İstanbul’da bir isyan çıkarttılar. Bu isyana “31 Mart Olayı” denir.İsyanı Selanik’ten yola çıkan, kurmay başkanlığını Mustafa Kemal’in yaptığı Hareket Ordusu bastırmıştır. Sonuçları: • 1876 Anayasası tekrar yürürlüğe girdi. • Anayasa değişikliği ile padişahın meclisi kapatması zorlaştırılmıştır. •İttihat ve Terakki bu ayaklanmadan II.Abdülhamit’i sorumlu tutarak onu tahttan indirmiş, yerine V. Mehmet Reşat padişah yapılmıştır. • Karışıklıklardan yararlanmak isteyen Avrupalı devletler bazı yerleri işgal etti. -Yunanistan, Girit’i işgal etti (1908) -Avusturya-Macaristan, Bosna-Hersek’i işgal etti. -Bulgaristan, bağımsızlığını ilan etti. •Bu dönemde ülkeyi İttihat ve Terakki Cemiyeti yönetti. İttihatçılar yönetimde Türkçülük fikrine önem verdiler. •Basına uygulanan sansür kaldırıldı. Not: “31 Mart Olayı” Osmanlı tarihinde rejime yönelik ilk isyan hareketidir. | ||
Havza Genelgesi 25 Mayıs 1919 | ||
Nedenleri | ||
^ Askerlerin dağılmasını önlemek. | ||
^ Milli Mücadeleyi başlatmak ve Halkı Bilinçlendirmek | ||
Alınan Kararlar | ||
^ Askerlerin terhisini önleyerek kendine bağlamak | ||
^ Halktan miting ve gösteri yapmasını, işgalcilere protestotelgraflarını çekmeleriniistedi. | ||
Özellikleri ve Sonuçları | ||
^ Milli Mücadelenin başladığının bir göstergesidir.^ îstanbul hükümeti Mustafa Kemal’i geri çağırdı. Fakat, M. | ||
Kemal buna uymadı. | ||
Amasya Genelgesi 22 Haziran 1919 | ||
Nedenleri | ||
->Mil l i Mücadeleyi halka mal etmek | ||
^Dağınık halde bulunan cemiyetleri birleştirmek | ||
Alınan Kararlar | ||
^ Vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı tehlikededir. (Mili | ||
mücadelenin | ||
gerekçesi)^ Milletin istiklalini milletin azim ve kararı kurtaracaktır. (Yöntem) | ||
^ îstanbul hükümeti sorumlulukları yerine getirememektedir. | ||
^ Milli bir kurulun varlığı gerekmektedir. (Temsil Heyeti fikri) ^ Sivas ve Erzurum’da bir kongre toplanacaktır | ||
Özellikleri ve Sonuçları | ||
^Kurtuluş savaşının amacı, gerekçesi ve yöntemi ilk kez açıklandı. | ||
^ Milli mücadelenin ilanının belgesidir. Türk milleti örgütlenmeye | ||
çağrılmıştır. | ||
Not | ||
^M. Kemal, îstanbul hükümeti tarafından 9.Ordu Müfettişi olarak | ||
Anadolu’ya | ||
gönderilmişti. Havza genelgesinden sonra 3. Ordu Müfettişliğine dönüştürüldü. Amasya | ||
genelgesi üzerine görevden alınınca M. Kemal askerlikten istifa etti. | ||
Erzurum Kongresi (3 Temmuz – 7 Ağustos 1919) | ||
Nedenleri | ||
^ Doğu sorunlarını görüşmek ^ Milli mücadeleyi örgütlemek | ||
Alınan Kararlar | ||
^ Milli sınırlar içerisinde vatan bir bütündür bölünemez. | ||
^ îstanbul hükümeti işgallere kayıtsız kalması durumunda geçici bir hükümet | ||
k urulacak. | ||
Hükümeti milli meclis seçecek | ||
Meclis kuruluncaya kadar bu görevi Temsil heyeti yapacak ^Manda ve Himaye kabul edilemez. | ||
Milli iradeyi hakim ve milli kuvvetleri üstün kılmak esastır. | ||
Özellikleri ve Sonuçları | ||
Manda ve himaye ilk kez red edildi. | ||
^Bölgesel bir kongre olmasına rağmen aldığı kararlar bakımından ulusaldır. | ||
^Mustafa Kemal’in sivil olarak katıldığı ilk kongredir. | ||
Mustafa Kemal’in gücü artmıştır | ||
Not | ||
^15. Kolordu komutanlığının merkezinin Erzurum’da olması ve | ||
Erzurum’un Doğunun merkezinde olması nedeniyle tercih edildi. | ||
Sivas Kongresi (-11 Eylül 1919) | ||
Nedenleri | ||
-Milli Mücadeleyi görüşmek -Erzurum Kongresi kararlarını görüşmek -Milli Mücadeleyi halka mal etmek | ||
Alınan Kararlar | ||
-Erzurum kongresi kararları kabul edildi.-Misak-ı Milli esasları belirlendi.-Manda ve himaye kesin olarak red edildi. -Bütün cemiyetler Anadolu ve Rumeli mudafai hukuk cemiyeti adı altında toplandı. -Temsil heyeti kuruldu. -Ali Fuat Cebesoy batı cephesi komutanlığına atandı. -Mebusan Meclisinin toplanması istendi. | ||
Özellikleri ve Sonuçları | ||
-Ulusal bir kongredir.-Mustafa Kemal’in liderliği kabul edildi. Temsil Heyeti başkanlığına getirildi. Temsil heyeti oluşturuldu.-Bütün cemiyetler birleştirildi | ||
Not | ||
Damat Ferit Paşa, kongreyi dağıtmak için Ali Galip Be/i görevlendirdi. Fakat o bunubaşaramayınca istifa etti. Milli Mücadelenin ilk siyasi başarısıdır. | ||
Amasya Görüşmesi (11 Eylül 1919) | ||
Nedenleri | ||
-Ali Rıza paşa hükümetinin milli mücadeleye sıcak bakması | ||
Sonuçları | ||
-Manda ve Himayenin ret edilmesi -Vatanın bütünlüğü ve istiklalinin korunması -Mebusan Meclisini toplanması -Seçimlerin serbestçe yapılması-Anadolu hareketini aciz gösterici müdahalelerde bulunulmaması -îtilaf devletleriyle görüşmelerde Temsil Heyetinin de fikrinin alınması | ||
Sonuçları | ||
-îstanbul Hükümetinin Anadolu hareketini resmen tanıdığını ortaya koydu.-Meclisi Mebusan toplandı | ||
BALIKESiR KONGRESi(26-30 Temmuz) 1919 | ||
Yunanlıların Balıkesir’e kadar gelmeleri üzerine vatanseverler tarafından toplanmıştır.^Yunanlılara karşı Kuvay-i Milliye birlikleri adlı çeteler oluşturulmuştur.^Amasya genelgesinin kararları görüşülerek onaylanmıştır. Bölgeseldir. Batı cephesi oluşturulmuştur. PadiŞaha bağlılık kararı alınmıŞtır. | ||
ALAŞEHiR KONGRESi (15-25 Ağustos)1919 | ||
^Balıkesir kongresinin kararlarını kabul etmiştir Erzurum kongresinin kararlarına karşı çıkmıştır ^Sivas kongresine pek olumlu bakılmamıştır.Gerekli olması halinde Yunan işgallerine karşı itilaf devletlerinden yardım istenmesi kararlaştırılmıştır.^Amasya genelgesi kararlarına uyulması kararı alınmıştır. Bölgesel niteliklidir. Milli mücadele tarihimizde —Batı Cephelerill diye anılan bir çete birliği kurulmuŞtur. it i laf devletlerinden yardım alınabileceği kararı alındı. | ||
Savaşlar | ||
1. Osmanlı’dan kalan düzenli ordu savaşmıştır | ||
2. Bu cephede Ermenilere ve Gürcülere karşı savaşıldı | ||
3. Doğu Anadolu’da bir Ermeni devletinin kurulmasını başlangıçta | ||
Rusya I. Dünya savaşından sonra ingiltere ve ABD destekledi. | ||
NOT: Harbord raporunun sonucu ABD’nin desteğini çekmesine | ||
sebep oldu. | ||
Ermeniler; | ||
Kars | ||
Ardahan FORMÜL: KASIK | ||
Sarıkamış | ||
Iğdır | ||
Kulp | ||
D | ^işgal ettiler. Daha sonra buraya atanan 15. kolordu komutanı | |
O | Kazım Karabekir 28 Eylül 1920 de Ermenilere karŞı taarruza geçti. | |
Ğ | Türk kuvvetleri 30 Ekim Kars ı, 7 Kasım da Batum u geri aldı bu | |
I I | baŞarılar üzerine Ermeniler barış istemek zorunda kaldı. | |
U | GÜMRÜ ANTLAşMASI (3 Aralık 1920) | |
1.Ermeniler işgal ettikleri Türk bölgelerinden geri çekilecektirler. | ||
C | 2.Aras nehri ve Çıldır gölü sınır kabul edilecektir. | |
E | 3.Ermeniler Sevr AntlaŞmasını kabul etmeyecekler. | |
P | 4.Ermenistan TBMM hükümetine karşı düşmanca hareketlerde | |
H | bulunmayacaktı. | |
E | 5.Ermenistan Türkiye’ ye karŞı hiçbir Şekilde düŞmanca tavır | |
S | ve davranışta bulunmayacağı, TBMM hükümetinin Ermenistan | |
i | devleti istediği taktirde | ona askeri ve siyasi yardımda |
bulunacağı kararlaştırılmıştır. | ||
Önemi Ve Sonucu: | ||
1.TBMM’nin uluslar arası alanda kazandığı ilk siyasi ve askeri | ||
baŞarısıdır. | ||
2.TBMM’yi ve misak-ı milliyi tanıyan ilk devlet Ermenistan | ||
olmuŞtur. | ||
3.Sevr’in geçersizliğini ortaya koyan ilk antlaşmadır. | ||
4.Sovyet Rusya ile TBMM iliŞkileri hızlanmıştır. | ||
5. Doğu cephesi kapandı. | ||
NOT | ||
>5 Aralık 1920’de Sovyet Rusya’nın Ermenistan’ı işgal etmesi ile | ||
Gümrü Antlaşması yürürlüğe giremedi. Bu antlaşma Kars antlaşması | ||
ile kesinlik kazanacaktır. | ||
Doğu Sınırımızı Belirleyen Antlaşmalar | ||
Gümrü AntlaŞması | Ermenistan ile 03 Aralık 1920 | |
Moskova AntlaŞması | Rusya ile 16 Mart 1921 | |
Kars AntlaŞması | Rusya ve Bağlı Kafkas Cumhuriyetleri 13 | |
Ekim 1921 | ||
NOT | ||
>Doğu cephesinde Ermenilerin kaybetmesi ve doğu sınırının güvenliği | ||
sağlandığı için kuvvetler Güney ve Batı cephelerine kaydırıldı. | ||
>23 şubat 1921’de Gürcistan ile Batum antlaşması yapıldı. Ardahan, | ||
Atvin ve Batum Türkiye’de kalacaktır. Ancak Moskova antlaşması ile | ||
Batum Rusya’ya bağlı Gürcistan’a bırakıldı. | ||
>Ankara’ ya ilk elçi gönderen devlet GÜRCiSTAN dır | ||