KPSS Vatandaşlık Dersi ile ilgili bazı önemli bilgi notlarını Kariyermemur.Com olarak siz değerli takipçilerimizle paylaşıyoruz.
• 2005 yılında 1982 Anayasası’nda yapılan değişikliklerle RTÜK üyelerini TBMM’nin seçmesi, bütçenin Merkezi Yönetim Bütçesi KPSS Vatandaşlık Dersi ile ilgili bazı önemli bilgi notlarını Kariyermemur.Com olarak siz değerli takipçilerimizle paylaşıyoruz.
• 2005 yılında 1982 Anayasası’nda yapılan değişikliklerle RTÜK üyelerini TBMM’nin seçmesi, bütçenin Merkezi Yönetim Bütçesi olarak adlandırılması hükme bağlanmıştır.
• Cumhurbaşkanının siyasi ve hukuki sorumluluğu yoktur. Sadece vatana ihanetten dolayı suçlanabilir.
• Cumhurbaşkanının tek başına yapacağı işlemler için yargıya başvurulamaz.
• Cumhurbaşkanının, Bakanlar Kurulu ile birlikte yaptığı işlemlerden dolayı başbakan ve ilgili bakanın sorumlu olmasına karşı imza kuralı denir.
• TBMM dışından başbakan atanamaz.
• TBMM dışından bakanlar atanabilir.
• TBMM içinden veya dışından cumhurbaşkanı seçilebilir.
• Para basılmasına ancak TBMM karar verir.
• Kanunların uygulanmasını göstermek ve emrettiği işleri belirlemek amacıyla tüzük çıkarılır.
• Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere yönetmelik çıkarırlar.
• Seçim dönemi dolmadan ancak TBMM seçimlerin yenilenmesine karar verebilir.
• Seçim dönemi dolmadan cumhurbaşkanı seçimlerin yenilenmesine karar veremez.
• Yenilenmesine karar verilen meclisin yetkileri yeni meclis seçilmesine kadar sürer.
• Anayasa’daki başlangıç hükümleri, Anayasa metninden sayılır.
• Anayasa’da 2004 yılında yapılan değişiklikle, kadın – erkek eşitliği hüküm altına alınmıştır.
• Anayasa’da 2001 yapılan değişiklikler temel hak ve hürriyetlere ilişkindir.
• Anayasa’ya göre yakalanan veya tutuklanan kişi, 48 saat içinde mahkemeye çıkarılır, mahkeme 24 saat içinde karar verir.
• Yerleşme hürriyeti ancak suç işlenmesini önlemek, sosyal ve ekonomik gelişmeyi sağlamak, sağlıklı ve düzenli kentleşmeyi gerçekleştirmek, kamu mallarını korumak amacıyla sınırlandırılabilir.
• Seyahat hürriyeti ancak suç soruşturma ve kovuşturması sebebiyle ve suç işlenmesini önlemek amacıyla sınırlandırılabilir.
• Vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti ancak vatandaşlık ödevi ya da ceza soruşturması veya kovuşturması sebebiyle sınırlandırılabilir.
• Basımevi kurmak, izin alma ve mali teminat yatırma şartına bağlanamaz.
• Süreli veya süresiz yayın önceden izin alma ve mali teminat yatırma şartına bağlanamaz.
• Basımevi ve eklentileri ile basın araçları, suç aleti olduğu gerekçesiyle zapt ve müsadere edilemez veya işletilmekten alınamaz.
• 18 yaşında ve fiil ehliyete sahip her vatandaş derneklere üye olabilir.
• 2001 Anayasa değişikliği ile herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahip kılınmıştır.
• 2001 Anayasa değişikliği ile kanuna aykırı olarak elde edilmiş bulgular delil olarak kabul edilemez.
• 2001 Anayasa değişikliği ile hiç kimse, yalnızca sözleşmeden doğan bir yükümlülüğü yerine getirmemesinden dolayı özgürlüğünden alıkonulamaz.
• 2001 Anayasa değişikliği ile ölüm cezası ve genel müsadere cezası verilemez.
• 2004 Anayasa değişikliği ile Uluslararası Ceza Divanı’na taraf olmanın gerektirdiği yükümlülükler hariç olmak üzere vatandaş, suç sebebiyle yabancı bir ülkeye verilemez.
• 2001 Anayasa değişikliği ile aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır.
• 2001 Anayasa değişikliği ile asgari ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur.
• 2001 Anayasa değişikliği ile Türk babanın veya Türk annenin çocuğu Türk’tür.
• 1987 Anayasa değişikliği ile 18 yaşını dolduran her Türk vatandaşı seçme ve halk oylamasına katılma hakkına sahiptir.
• Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz.
• Parti üyesi olabilmek için 18 yaşını doldurmak gerekmektedir.
• Yükseköğretim öğrencileri siyasi partilere üye olabilirler.
• Siyasi partilerin mali denetimlerini Anayasa Mahkemesi yapar. Anayasa Mahkemesi bu denetimi yaparken Sayıştay’dan yardım sağlar.
• Siyasi partilerin kapatılma davasını Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı açar.
• 2001 Anayasa değişikliği ile parti kapatma zorlaştırılmıştır.
• 2001 Anayasa değişikliği ile cumhurbaşkanı, yayımlanmasını kısmen veya tamamen uygun bulmadığı kanunları, bir daha görüşülmek üzere bu hususta gösterdiği gerekçe ile birlikte 15 gün içerisinde TBMM’ye gönderir.
• 2001 Anayasa değişikliği ile parti kapatma davalarında Anayasa Mahkemesi, temelli kapatma yerine, dava konusu fiillerin ağırlığına göre ilgili siyasi partinin devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar verebilir.
• Bakanlar Kurulu’nun istifası, düşürülmesi veya yasama döneminin bitmesi, belli süre için verilmiş olan yetkinin sona ermesine sebep olmaz.
• 5 yıl yasağı, bir siyasi partinin kapatılmasına sebep olanların siyaset yapamayacakları süreyi gösterir.
• 5 yıl yasağı, Anayasa Mahkemesi’nin temelli kapatmaya ilişkin kesin kararının Resmi Gazete’de gerekçeli olarak yayımlanmasıyla başlar.
• Yasama dokunulmazlığı, milletvekillerini gereksiz soruşturma ve kovuşturmalardan korur.
• Yasama dokunulmazlığının istisnası, suçüstü hali, ağır cezalık hal ve Anayasa’nın 14. maddesindeki durumlardır.
• İstifa eden milletvekilinin düşmesi, Genel Kurul’un vereceği karara göredir.
• Kesin hüküm giyme ve kısıtlanma halinde milletvekilliğinin düşmesi, mahkeme kararının Genel Kurul’da okunmasına bağlıdır.
• Üyelikle bağdaşmayan bir görev veya hizmeti sürdürmekte ısrar eden milletvekilinin milletvekilliğinin düşmesine, yetkili komisyonun bu durumu tespit eden raporu üzerine Genel Kurul gizli oyla karar verir.
• Milletlerarası antlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak TBMM’nin yetkisindedir.
• Milletlerarası antlaşmaları onaylamak cumhurbaşkanının yetkisindedir.
• Sıkıyönetim ve olağanüstü hallerde Bakanlar Kurulu cumhurbaşkanı başkanlığında toplanır.
• Olağan hallerde Bakanlar Kurulu başbakan başkanlığında toplanır.
• TBMM Başkanlık Divanı, meclis başkanı, başkan vekilleri, katip üyeler ve idare amirlerinden oluşur.
• Siyasi parti grupları, meclis başkanlığı için aday gösteremez.
• TBMM Başkanlık Divanı için, bir yasama dönemi için 2 seçim yapılır. İlk seçilenlerin görev süresi 2, ikinci devre seçilenlerin görev süresi 3 yıldır.
• Siyasi parti grupları 20 üyeden meydana gelir.
• Meclis soruşturması sonucunda, Yüce Divan’a sevk kararı, ancak üye tam sayısının salt çoğunluğunun gizli oyuyla alınır.
• Siyasi parti gruplarında, meclis soruşturması ile ilgili görüşme yapılamaz ve karar alınamaz.
• Bir bakan kendi oyu ile birlikte en çok 2 oy kullanabilir.
• TBMM’deki İhtisas Komisyonları şu an itibariyle 17’dir.