1281 yılında Kayı boyunun yönetimine geçen Osman Bey, Ahi’lerin en saygın kişisi Şeyh Edebali’nin kızı Malhatun ile evlendi. Böylece Ahilerin desteğini yanına alan Osman Bey Karacahisar, Bilecik, Yarhisar ve İnegöl’ü topraklarına kattı. 1288 yılında başkent Bileciğe taşındı.
III. Alaaddin Keykubat’ın İlhanlılar tarafından İran’a götürülmesi Türkiye Selçuklu Devletinde otorite boşluğu yarattı ve Osmanoğullarının da bağımsızlığının önünü açtı. Osman Bey kendi adına para bastırarak bağımsızlığını ilan etti (1299). Böylece Osmanlı Devleti kurulmuş oldu. Günümüzde Osman Bey, Osmanlı Devleti’nin kurucusu ve ilk Osmanlı Padişahı olarak bilinir.
Osman Bey’in Sakarya Havzasında genişleme siyasetini sürdürerek İzmit’e yaklaşması Bizans İmparatorluğunu harekete geçirdi. Bursa, Orhaneli ve Kestel Tekfurları kendi aralarında anlaşarak Osmanlı beyliğine savaş açtılar. Koyunhisar (Bafeon) denilen bu savaşı Osman Bey kazandı. Osmanlı kuvvetleriyle Bizans arasında yapılan ilk savaş Koyunhisar Savaşı’dır.
Osman Bey dönemindeki fetih hareketleri gönüllü Türkmen birlikleriyle sağlandı. Bu dönemde henüz düzenli ordu yoktu. Bu dönemde Aşiret örgütlenmesinden siyasi Beylik örgütlenmesine geçilmiştir.
Vefatının ardından Osmanlı Devleti’nin başına Orhan Bey geçmiştir.
• Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Bey’dir.
• Ertuğrul Gazi’nin vefatı üzerine Kayı Boyu’nun ileri gelenleri tarafından beyliğin başına getirildi.
• Osman Bey, Kastamonu’daki Çobanoğulları Beyliği’nin yıkılışına kadar onlara bağlı kaldı (1291).
• Bu tarihten itibaren Osman Bey, Türkiye Selçuklularının uç beyi haline geldi. Türkiye Selçuklu Sultanı III. Alaeddin Keykubat’ın İlhanlı hükümdarının yanına götürülüp gözaltına alınması üzerine, Anadolu’da ortaya çıkan otorite boşluğundan yararlanan Osman Bey, topladığı beylik kurultayı kararı ile 1299’da bağımsızlığını ilan etmiştir.
• Anadolu Türk Beylikleri ile iyi geçinme siyaseti izleyen Osman Bey, Anadolu’da dini ve siyasi güçleri olan Ahilerin lideri Şeyh Edebali’nin kızıyla evlenerek bu teşkilatın da desteğini sağladı.
• Osman Bey beyliğin başına geçtiği sıralarda, Bizans içte ve dışta bazı sorunlarla uğraştığı için Anadolu topraklarıyla ilgilenemiyordu. Bu dönemde Bizans’ın elinde Marmara’nın doğusu ve güneyinde Bursa, Bilecik, İznik ve İzmit gibi önemli merkezler bulunuyordu.
• Osman Bey, bu bölgede bulunan ve merkezi dinlemeyen Bizanslı tekfurlardan (valilerden) Karacahisar, Yarhisar, İnegöl, Yundhisar ve Yenişehir’i aldı.
• Osman Bey’in tekfurların elindeki kaleleri alarak İzmit’e kadar ilerlemesi üzerine Bizans İmparatoru, tekfurlar ile anlaşarak Osman Bey üzerine kuvvet yolladı ise de, bu kuvvetler Koyunhisar Savaşı’nda Osmanlı kuvvetlerine yenilmişlerdir (1302).
• Bu savaşta Osmanlı ve Bizans kuvvetleri ilk defa karşı karşıya gelmiş ve çağdaş bazı kaynaklar Osman Bey’den ilk defa bahsetmiştir.
• Savaştan sonra Bursa civarındaki Kite Kalesi alınarak Bursa’nın üç tarafı Osmanlılar tarafından çevrilmiş ve kale denetim altına alınmıştır.
• Mudanya’nın 1321’de fethi ile Bizans’ın Bursa ile bağlantısı kesilmiş fakat, Osman Bey’in bu sırada hasta olması Bursa’nın fethini geciktirmiştir.
• 1326’da Orhaneli Kalesi alındıktan sonra Bizans’tan yardım alma ümidini kesen Bursa tekfuru, şehri Osmanlılara teslim etmiştir.
• Bursa’nın alınmasından kısa bir süre önce vefat eden Osman Bey vasiyeti üzerine Bursa’ya gömülmüştür.