Duraklama dönemi içinde yer alan XVII. yy ıslahatları ,ülke sorunlarını çözememiştir.Siyasi,askeri vb alanlarda devletin problemleri artarak devam etmiştir.Osmanlı Devleti XVIII. yy da batının üstünlüğünü kabul etmiştir.
III. Ahmet Dönemi
Lale Devri (17 Duraklama dönemi içinde yer alan XVII. yy ıslahatları ,ülke sorunlarını çözememiştir.Siyasi,askeri vb alanlarda devletin problemleri artarak devam etmiştir.Osmanlı Devleti XVIII. yy da batının üstünlüğünü kabul etmiştir.
III. Ahmet Dönemi
Lale Devri (1718 – 1730) döenmi olarak bilinen yenilikçi dönem III. Ahmet zamanında yaşanmıştır.Lal devri yeniliklerinde Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa etkili olmuştur.Bu dönemde yapılan yenilikler şunlardır.
- İlk kez geçici elçilikler kurulmuştur.(Viyana ve Paris)
- 28 Mehmet Çelebinin oğlu Sait Çelebi ve İbrahim Müteferrika Şeyhülislam’dan matbaa izni almıştır.Müslüman kişiler ,ilk özel Osmanlı matbaasını Lale Dveri’nde açmıştır.Matbaa da basılan ilk eser Vankulu Lügatı dır.Yazarı Nani Mehmet Efendi’dir.
- Yeniçeri ocağından seçilen kişilerle Tulumbacılar ocağı adında bir itfaiye örgütü kurulmuştur.
- İlk defa Çiçek Aşısı kullanılmıştır.
- Çini süslemeciliği ve minyatür sanatı gelişmiştir.Dönemin ünlü minyatür sanatçısı Levni dir.
- Tercüme kurulu oluşturulmuş Doğu ve Batı eserleri Türkçe’ye çevrilmiştir.
- Batı tarzı mimariyle örnek Barok-Rokoko tipinde eserler yapılmıştır
- Kumaş ve kağıt fabrikaları kurulmuş , kütüphaneler açılmıştır.
Lale Devri Patrona Halil isyanı ile sona ermiş , Sadrazam damat İbrahim Paşa öldürülmüş III. Ahmet tahttan indirilmiştir.
Şeyhülislam Abdullah Efendi,matbaanın kullanımına ilişkin fetvayı “Kur’an-ı Kerim dışındaki eserlerin basılması şartıyla” vermiştir.
I. Mahmut Dönemi (1730 – 1754)
Avrupa’dan getirilen Humbaracı Ahmet Paşa öncülüğünde yapılan askeri reformlar ile Topçu ve Humbaracı Ocakları ıslah edilmiştir.
- Ordu takım,bölük,tabur ve alay esasına göre yeniden düzenlenmiştir.
- Osmanlı Devleti’nin batı tarzında ilk okulu olan “Hendesehane” açılmıştır.
- Fransaya verilen kapütülasyonlar sürekli hale getirilmiştir.
III. Mustafa Dönemi (1757 – 1774)
Bu dönemin yenilik hareketlerinde Macar asıllı bir Fransız olan “Baron De Tott” etkili olmuştur.Askeri reformlarda danışman olarak faydalanılmıştır.
- Mühendishane-i Bahr-i Hümayun (Deniz Mühendishanesi) kurulmuştur.
- Sürat Topçuları Birliği kurulmuştur.
I. Abdülhamit Dönemi (1774 – 1789)
- Avrupa’dan getirilen hocalarla askeri okullarda ders verilmiştir.
- İstihkam birlikleri oluşturularak savunma kuvvetlendirilmiştir.
- Erham usulü ile ilk kez iç borç alınmıştır.
- Ulufe alım satımı yasaklandı.Yeniçeri sayımı yapıldı.
- Cülus bahşişi kaldırılmıştır.
III. Selim Dönemi (1789 – 1807)
Nizam-Cedit (Yeni Düzen) denilen yenilik hareketlerini başlatmıştır.
- III. Selim yeniçeri ocağına alternatif olarak Nizam-ı Cedit Ordusunu kurmuştur.Avrupa tarzına uygun olarak kurulan ilk askeri birlktir.Tek tip kıyafet uygulaması getirilmiştir.Eğitim vermek için Selimiye ve Levent Kışalaları kuruldu.
- Nizam-Cedit ordusunun ihtiyaçlarını karşılamak amacı ile İrad-ı Cedit adıyla yeni bri hazine kurulmuştur.Çoklu hazine sistemine geçilmiştir.
- Osmanlı Devleti’nde ilk sürekli elçilikler açılmıştır.
- Mühendishane-i Berr-i Hümayun (Kara Mühendishanesi) açılmıştır.
- İlk devlet matbaası (Matbaayı Amire) açıldı.
- Ülke sorunları ve çözüm yolları üzerine görüş bildirmek için bir danışma meclisi olan Meşveret Meclisi uzun bir aradan sonra tekrar toplanmıştır.
- Yerli malı kullanımı özendirilmiştir.
- Askeir okullarda Fransızca yabancı dil olarak okutulmuştur
Kabakçı Mustafa İsyanı ile III. Selim mtahttan indirilerek öldürülmüş ve yerine IV. Selim geçirilmiştir.
Avrupa’da ilk sürekli elçilik Londra’ya açılmıştır. Londra’ya gönderilen ilk Osmanlı büyük elçisi Yusuf Agah Efendi’dir.Elçilikler daha sonra Paris,Viyana,Berlin’de açılmıştır.
XVIII. Yüzyıl Islahatlarının Genel Özellikleri
- İlk kez Batı üstünlüğü kabul edilmiştir.
- Bilim,teknik, kültür, askerlik ve ekonomi alanında yenilikler yapılmıştır.
- Islahatlar çıkarları sedelenen kesimler tarafından engellenmiş özellikle ulema ve yeniçeriler ıslahatlar önünde engel teşkil etmiştir.
III.Selimin yerine IV.Selim geçti yazmışsınız bilgiyi düzeltin lütfen.
Erham değil Esham yazılacaktı.