OSMANLI’DA MİMARİ, SANAT, YAZI, DİL VE EDEBİYAT
Mimar ve Sanat
A. Camiler
- Osmanlının ilk camisi İznik’te yapılan Hacı Özbek Camidir.
- Mimar Sinan’ın yaptığı camiler;
Çıraklık: Şehzade Cami
Kalfalık: Süleymaniye Cami
Ustalık: Selimiye Cami - İlk altı minareli camisi Sedefkar Mehmet Ağa tarafından yapılan “Sultan Ahmet Cami” dir.
- İlk batı tarzı yapılan cami ise “Nuru Osmaniye Cami” dir.
B. Sanat
a) Hat
- En büyük Osmanlı hattatı Şeyh Hamdullah ‘dır. Lakabı ise “kıbletülhattain” yani hattatların kıblesidir.
- Ayrıca Ahmet Karahisarlı’da ünlenmiştir.
- Hafız Osman’da vardır.
- Hatları günümüze ulaşan tek Osmanlı Padişahı 2.Mustafa’dır.
b) Minyatür
- Bu sanat dalıyla uğraşanlara “Musavver” veya “Nakkaş” denilmektedir.
- Levni, Matrakçı Nasuh ve Nakkaş Sinan Bey ünlüdür.
- Gül koklayan Fatih eseriyle minyatürü portre görünümüne geçiren kişi Nakkaş Sinandır.
c) Tezhip
- Bu sanatla uğraşana “Müzehhip” denilir.
- Kara Mehmet en ünlüdür.
d) Resim
- İlk resmini yaptıran Osmanlı padişahı Fatih’tir.
- Resmini devlet dairelerine astıran 2.Mahmut’tur.
- İlk resim sergisini açan Şeker Ahmet Paşa’dır.
- Kaplumbağa Terbiyecisi ve Silah Tacirleri gibi tablolarıyla ünlenen Osman Hamdi Beydir.
e) Müzik
- Itri(Müzik ilminin şeyhi), Hacı Arif Bey, Tanburi Cemil Bey ve Dede Efendi önemlidir.
- 2. Mahmut zamanında İtalyan Donizetti kardeşler “Mızıkayı Humayun” kuruyorlar.
- Osmanlı’nın ilk milli marşı “Mahmudiye Marşı” dır.
- Osmanlı tarihinde batı tarzında ilk müzik dersi alan padişah Sultan Abdülmecit’tir. Piyano dersi almıştır.
- Suzi Dilarayı bulan 3.Selimdir.
f) Kalemişi
- Duvar süsleme sanatıdır.
g) Çinicilik
- İstanbul, İznik, Kütahya ve Diyarbakır çiniciliğin merkezidir.
h) Halıcılık
- Uşak, Kayseri Bünyan, Hereke ve Isparta.
ı) Talkari
- Gümüş işçiliği.
i) Malakari
- Duvar süsleme sanatıdır.
j) Vitray
- Cam süsleme sanatıdır.
Yazı, Dil ve Edebiyat
A. Sözlü
- Köroğlu,
- Dadaloğlu,
- Karaoğlan,
- Bayburtlu Zihni ve
- Kul Emrah ünlüdür.
B. Yazılı
- Nabi,
- Baki,
- Adli,
- Nefi(siham-ı kaza)(Kaza Okları),
- Nedim(Lala devri) ve
- Fuzuli(Leyla ile Mecnun) önemlidir.
Bir önceki yazımız olan Osmanlı’da Bilim İnsanları Özet Tarih Ders Notu başlıklı makalemizde ahmet cevdet efendi, akşemsettin ve ali kuşçu hakkında bilgiler verilmektedir.
