Osmanlı’da Mimari ve Sanat Özet Tarih Ders Notu

OSMANLI’DA MİMARİ, SANAT, YAZI, DİL VE EDEBİYAT

Mimar ve Sanat

A. Camiler

• Osmanlının ilk camisi İznik’te yapılan Hacı Özbek Camidir.
• Mimar Sinan’ın yaptığı camiler;
  Çıraklık: Şehzade Cami
  Kalfalık: Süleymaniye Cami
  Ustalık: Selimiye Cami
• İlk altı minareli camisi Sedefkar Mehmet Ağa tarafından yapılan “Sultan Ahmet Cami” dir.
• İlk batı tarzı yapılan cami ise “Nuru Osmaniye Cami” dir.

B. Sanat

a) Hat

• En büyük Osmanlı hattatı Şeyh Hamdullah ‘dır. Lakabı ise “kıbletülhattain” yani hattatların kıblesidir.
• Ayrıca Ahmet Karahisarlı’da ünlenmiştir.
• Hafız Osman’da vardır.
• Hatları günümüze ulaşan tek Osmanlı Padişahı 2.Mustafa’dır.

b) Minyatür

• Bu sanat dalıyla uğraşanlara “Musavver” veya “Nakkaş” denilmektedir.
• Levni, Matrakçı Nasuh ve Nakkaş Sinan Bey ünlüdür.
• Gül koklayan Fatih eseriyle minyatürü portre görünümüne geçiren kişi Nakkaş Sinandır.

c) Tezhip

• Bu sanatla uğraşana “Müzehhip” denilir.
• Kara Mehmet en ünlüdür.

d) Resim

• İlk resmini yaptıran Osmanlı padişahı Fatih’tir.
• Resmini devlet dairelerine astıran 2.Mahmut’tur.
• İlk resim sergisini açan Şeker Ahmet Paşa’dır.
• Kaplumbağa Terbiyecisi ve Silah Tacirleri gibi tablolarıyla ünlenen Osman Hamdi Beydir.

e) Müzik

• Itri(Müzik ilminin şeyhi), Hacı Arif Bey, Tanburi Cemil Bey ve Dede Efendi önemlidir.
• 2. Mahmut zamanında İtalyan Donizetti kardeşler “Mızıkayı Humayun” kuruyorlar.
• Osmanlı’nın ilk milli marşı “Mahmudiye Marşı” dır.
• Osmanlı tarihinde batı tarzında ilk müzik dersi alan padişah Sultan Abdülmecit’tir. Piyano dersi almıştır.
• Suzi Dilarayı bulan 3.Selimdir.

f) Kalemişi

• Duvar süsleme sanatıdır.

g) Çinicilik

• İstanbul, İznik, Kütahya ve Diyarbakır çiniciliğin merkezidir.

h) Halıcılık

• Uşak, Kayseri Bünyan, Hereke ve Isparta.

ı) Talkari

• Gümüş işçiliği.

i) Malakari

• Duvar süsleme sanatıdır.

j) Vitray

• Cam süsleme sanatıdır.

Yazı, Dil ve Edebiyat

A. Sözlü

• Köroğlu,
• Dadaloğlu,
• Karaoğlan,
• Bayburtlu Zihni ve
• Kul Emrah ünlüdür.

B. Yazılı

• Nabi,
• Baki,
• Adli,
• Nefi(siham-ı kaza)(Kaza Okları),
• Nedim(Lala devri) ve
• Fuzuli(Leyla ile Mecnun) önemlidir.