Türklerin ana yurdu Orta Asya’dır. Orta Asya; doğuda Kingan dağlarından batıda Hazar Denizi’ne, güneyde Hindikuş ve Karanlık dağlarından kuzeyde Altay dağlarına kadar olan bölgedir.
Türklerin ana yurdunun Orta Asya’nın tam olarak neresi olduğunun bilinememesinin nedeni, Türklerin göçebe yaşam sürmeleridir. Türklerin göçebe yaşamasında, coğrafi koşullar ve bağımsız yaşama isteği etkili olmuştur.
♦ Türkler, yazıyı geç kullanmaya başladıkları için Türklere ait ilk bilgilere Çin kaynaklarından ulaşılmaktadır. Bu kaynaklarda, Türklerle Çinliler arasındaki mücadelenin temel sebebinin, İpek Yolu’na hâkim olma düşüncesi olduğu anlaşılmaktadır.
İpek Yolu: Çin’den başlayan, bir kolu Hazar Denizi’nin kuzeyinden Kırım’a, diğer kolu Hazar Denizi’nin güneyinden İran ve Anadolu’ya, oradan da Avrupa’ya uzanan önemli bir ticaret yoludur. XV ve XVl. yüzyıllarda coğrafi keşiflerin gerçekleşmesi sonucu önemini kaybeden bu yolun geçtiği yerler zaman zaman değişiklik göstermiştir. Nedeni ise güçlü devletlerin büyük bir gelir anlamına gelen İpek Yolu’nun kendi topraklarından geçmesi için mücadeleler yürütmeleridir. Bu mücadeleler sonucu kazanan taraflar yolu kendi sınırları üzerinden geçirmişlerdir.
soru
Yukarıdakilerden hangileri, birçok Türk kavminin kimliğini yitirmesinde etkili olmuştur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
çözüm
Asya Hun Devleti MÖ 220-MS216 yılları arasında Orta Asya’da kurulmuş bilinen ilk Türk devletidir. Asya Hun Devleti’nin bilinen ilk hükümdarı Teoman (Tuman)’dır. Teoman’ın ölümünden sonra tahta çıkan Mete Han (MÖ 209-174) döneminde Asya’da Hun Devleti bölgenin en güçlü devleti haline gelmiştir. Mete’den sonra yerine oğlu Ki-ok geçmiştir. Kün Çin, Ho-han-yeh ve Çi-Çi, diğer Asya hun hükümdarlarıdır. Kutluk Kağan ise II. Göktürk Devleti’nin kurucusudur.
(Cevap D)
soru
Türk adı günümüzdeki şekliyle ilk kez MÖ 318’de Devleti ile yapılan bir antlaşmada kullanılmıştır.
Öncülde verilen boşluğa aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi doğru olur?
A) Arap B) Çin C) Sasani
D) Bizans E) Moğol
çözüm
Türk adı “güç, kuvvet, olgunluk, türemek, yaratılmak, olgunluk çağı, devlete bağlı halk, kanun, nizam sahibi ” gibi anlamlarda kullanmıştır. Türk adı günümüzdeki şekliyle de ilk kez MÖ 318 yılında Çin ile yapılan bir antlaşmada yer almıştır.
(Cevap B)