1. Dünya Savaşı Cepheleri

Birinci Dünya Harbinde Türk Ordusu on cephede savaşmıştır. Osmanlı’nın cepheleri hangileridir?

1. Dünya Savaşı Cepheleri
Yayınlama: 25.03.2021
630
A+
A-

A) TAARRUZ CEPHELERİ

1) Kafkas Cephesi:

  • Rusya ve Ermenilerle savaşılmıştır.
  • Enver Paşa komutandır.

Nedenleri:

  • Turancılığı gerçekleştirmek
  • Bakü petrollerini almak
  • Uzakdoğu yolunu kapatmak
  • Kars – Ardahan – Batum’u geri almak
  • Kafkaslardaki Türk bağımsızlık mücadelesini desteklemek.

Gelişimi

  • Savaştığı ilk cephedir
  • Sarıkamış harekatı yaşanmıştır.(1914)
  • Ruslar ilerleyerek Trabzon, Erzincan, Muş, Bitlis, Van, Erzurum, Kulp’u almış.
  • Tehcir kanunu çıkarılmıştır. (1915)
  • Mustafa kemal Muş, Bitlis ve Kulp’u geri almıştır.

Sonuç: Osmanlı bu cephede yenilmiş. Ancak Rusya’da Bolşevik İhtilali olduğundan Rusya 1878 Berlin Antlaşması ile aldığı kars, Ardahan ve Batum’u (Elviye-i selase) Erzincan Ateşkes Antlaşması ile Brest Litowsk Barış Antlaşması ile Osmanlı’ya bırakarak geri çekilmiştir. Yani yenilmesine rağmen toprak kazanmıştır. Ayrıca Osmanlının toprak kazandığı tek cephedir.

2) Kanal Cephesi

  • İngiltere ve Araplarla savaşılmıştır.
  • Cephenin komutanı Cemal Paşa’dır.

Nedeni:

  • İngilizlerin sömürge yolunu kesmek
  • Mısır’ı geri almak

Sonuç: Osmanlı bu cephede Arapların İngilizler ile beraber hareket etmesi sonucu yenilmiş ve Sina çölünü kaybederek Suriye ye kadar geri çekilmek zorunda kalmıştır. Osmanlı Kanal ve Kafkas cephelerinde kaybettiği yerleri geri almaya çalışmıştır.

 

B) SAVUNMA CEPHELERİ

1) Çanakkale Cephesi

Nedenleri:

  • İstanbul’u alarak Osmanlı’yı savaş dışı bırakmak
  • Rusya’ya yardım ulaştırmak
  • Rusya’nın tahıl stoğundan yararlanmak
  • Balkanlar’a yeni bir cephe açıp Almanya’yı doğudan sıkıştırmak

Gelişimi:

  • İtilaf ve Anzaklar ile savaşılmıştır.
  • Nusret Mayın Gemisi önemli başarılar göstermiştir.
  • Mustafa Kemal, Anafartalar, Arıburnu, Conkbayırı. Settülbahir, Kireçtepe (Çimen tepe)  muharebelerinde savaşmıştır.
  • Seyit on başı ağır gülleyi kaldırmıştır.

Sonuç:

  • Osmanlı devletinin kazandığı tek cephedir
  • Rusya’ya yardım ulaşmamıştır. (Bolşevik ihtilali olmuş)
  • 1. Dünya savaşının ömrü uzamıştır.
  • Bulgaristan ittifak bloğunda savaşa girmiştir.
  • 500000 kişi ölmüştür.
  • Subaylar savaşı da denir
  • Mustafa kemal’in adı ilk defa yerli ve yabancı basında geçmiştir.
  • Mustafa Kemal “Ben size taarruzu değil ölmeyi emrediyorum” demiş (Conkbayırı  söylemiştir)
  • Yurt savunmasına dönüşmüştür. (Kuva-yi Milliye ruhu doğmuştur.)
  • Anafartalar kahramanı ünvanını alan Mustafa Kemal’in orduyu komuta ettiği yere ‘Kemal’in Yeri’ denmiştir

2) Irak Cephesi

Nedeni:

  • Rusya’ya yardım ulaştırmak
  • Abadan petrollerini almak
  • Cephenin komutanı Halil Kut Paşa’dır

Sonuç: Osmanlı bu cephede Halil Kut paşa komutasında Kut’ül Ammare ve Selman-ı Pak savaşlarında başarılı olup İgiliz General Townshend ve 18 bin İngiliz askerini esir almışsa da genel anlamda cepheyi kaybetmiş ve Musul sınırına kadar geri çekilmiştir.

Halil Kut Paşa: Kut’ül  Ammare Kahramanı

3) Suriye Cephes

Nedeni:

Osmanlı’yı tamamen Arap topraklarından atmak

NOT Suriye cephesi Kanal cephesinin devamıdır.

 

Sonuç:

Osmanlı bu cephede General Limon Van Sanders komutasında başarısız olmuş. Ancak ikinci komutan durumundaki 7. Ordu Komutanı Mustafa Kemal başarılı olunca Limon Van Sandersin  yerine Yıldırım Orduları Komutanlığına atanmıştır.

4) Hicaz – Yemen Cephesi

Osmanlı bu cephede savaşın başından sonuna kadar kutsal bölgeleri savunmak için savaşmış. Ama kaybetmiştir.

NOTFahrettin Paşa Medine savunmasındaki başarılarından dolayı Çöl Kaplanı unvanı aldı.

Fahrettin Paşa ( Türkkan): Medine Müdafii

 

 

C) YARDIM CEPHELERİ

  • Galiçya, Romanya, Makedonya cepheleridir. Bu cephelerde Osmanlı müttefiklerine yardım için sınırları dışında sadece asker gönderdiği cephelerdir.
  • Bu cepheler Rusyanın savaştan çekilmesiyle kapanmıştır.
NOTOsmanlı I. Dünya savaşında ırak, suriye , ürdün, lübnan, filistin, israil ve Arabistan topraklarını kaybetmiştir

 

NOT:Turancılık fikri kafkas cephesinde, Ümmetçilik fikri ise ırak, suriye, kanal  ve hicaz – yemen cephelerinde,çökmüştür.

NOT: Mustafa Kemal’in I. Dünya savaşında savaştığı cepheler:

19. Tümen komutanı   Albay

2)Kafkas : Silvan 16. Kolordu komutanı    Tuğgeneral

 

3)Suriye: 7.Ordu komutanı ve Yıldırım orduları Grup komutanı

 

Osmanlının savaştığı ilk cephe – Kafkas

En kısa süren ve ilk kapanan – Çanakkale

Resmi olarak ilk kapanan – Kafkas

En son açılan cephe – Suriye

En son kapanan– Hicaz – Yemen

Bir Yorum Yazın

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Ziyaretçi Yorumları - 0 Yorum

Henüz yorum yapılmamış.