Islahat Fermanı Maddeleri

Sadece azınlıklara yönelik bu fermanın ilan edilmesinin nedeni, batılı devletlerin içişlerimize karışmasını önlemek ve Paris Antlaşması‘nda Rusya’ya karşı Avrupalı devletlerin desteğini sağlamaktır.

Islahat Fermanı Nedir ve Maddeleri

1. Halkın can, mal, namus ve ırz güvenliği sağlanacak.

2. İşkence, dayak ve angarya kaldırılacak.

3. Gayrimüslimler devlet memurluklarına, askeri hizmetlere ve okullara alınacak.

4. Mahkemeler açık yapılacak ve kanunlar herkese eşit uygulanacak, karakol ve hapishaneler ıslah edilecek.

5. Vergilerin toplanmasında, iltizam usulüne son verilecek.

6. Gayrimüslimler de Belediye ve İl Genel Meclislerine üye olabilecek.

7. Rüşvet ve kayırma kalkacak.

8. Resmi yazışmalarda, gayrimüslimleri küçük düşürücü söz ve deyimler kullanılamayacak.

9. Yabancı uyruklular da vergisini vermek koşuluyla mal mülk edinebilecekler.

10. Gayrimüslimlere, din ve vicdan özgürlüğü sağlanacak, onlara ait kilise, okul, patrikhane ve hastane gibi binalar tamir edilecek.

Islahat Fermanı Önemi

Osmanlı Devleti, kurulmasından itibaren monarşi ile yönetilmiştir. Ülkede padişahın, danışma meclisi bulunmaktadır. Ancak her daim padişah istediği kararları alabilmiştir. Ancak Tanzimat ve Islahat Fermanları padişah kararlarının sorgulanabilir hale gelmesine neden olmuştur. Tanzimat fermanı, padişah kararlarının sorgulanabilir olmasındaki ilk adım olarak kendini göstermektedir.

Islahat Fermanı önemi ise bu alanda meclise daha çok yetki verilmesidir. Üstelik Islahat Fermanı sayesinde anayasal düzene geçiş konusunda daha kapsamlı çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Osmanlı tarihi boyunca kanunların önünde padişahlar da dâhil olmak üzere herkesin eşit olabileceği ilk kez Islahat Fermanı ile detaylı olarak açıklanmıştır.

Islahat Fermanı En Önemli Maddeleri

Artık Osmanlı Devleti içerisinde yaşayan gayrimüslimler cizye vergisinden sorumlu tutulmamaktadır.

Gayrimüslimler Islahat Fermanı ile askeri okullara gitmek, devlet dairelerinde çalışmak gibi haklara da sahip olmuşlardır. Bu da devlet içerisinde Müslümanlar ile gayrimüslimleri eşit hale getirmiştir.

Ferman kapsamında farklı dinlerin ibadetleri ya da gerçekleştirdikleri törenlere de özgürlük getirilmiştir. Bunların yanı sıra ferman, ırklar ve dinler konusunda kullanılan küçültücü tabirleri de kesinlikle yasaklamıştır.

Genel çerçevede Müslümanlar için herhangi bir yenilik getirmeyen bu ferman tamamen azınlıklar düşünülerek ilan edilmiştir. Böylece fermanın ana amacının azınlıkları geri kazanmak olduğu da maddelere bakılarak anlaşılmaktadır.