Kanuni esasi maddeleri ve en önemli özellikleri nelerdir? Ders notumuzdan faydalanabilir arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz
Kanuni Esasi Osmanlı Devletinin çıkarmış olduğu ilk ve bunun yanında son anayasa olma özelliği taşır. II. Abdülhamit döneminde ilan edilmiştir ve 1924 yılına kadar da yürürlükte kaldı. Kanuni Esasi’nin en önemli özelliği ise özgür bir İslam ülkesinde uygulanan batılı tarzda hazırlanmış ilk anayasa olmasıdır.
Bu anayasa ile mutlak monarşi yerine anayasalı monarşi sistemine geçilmiştir. Meşrutiyetin de temelleri bu dönemde atılmıştır.
Kanuni Esasi içeriği Osmanlı Devleti için çok önemli idi. Polonya, Belçika ve Rusya anayasaları göz önünde bulundurulmuş ve bu çerçevede hazırlanmıştır. Tarafsız bir şekilde yasa dili ile bu anayasa yazılmıştır.
Osmanlı Devletinin resmi dilinin Türkçe olduğu belirtilmiştir. Bunun yanında Osmanlı Devletinin resmi dini de İslam’dır. Bu sebeple Kanuni Esasi de geçen hiçbir yasa İslam’a aykırı olamaz.
Ayan Meclisi ile birlikte Mebusan Meclisi yasama için görevlendirilmiştir. Kanun teklifleri hazırlamak ve vermek yalnızca hükümet tarafından gerçekleştirilecektir
Anayasaya göre hükümetin sorumluluğu meclise karşı değil padişaha karşıdır. Padişahın meclisi açma ve kapama yetkisi de bulunur.
Yürütme yetkisi ise padişahın kararı ile birlikte Bakanlar Kuruluna verilmiştir.
Kanuni Esasi maddeleri oldukça önemli ve Osmanlı devleti açsında oldukça önemli olmaktaydı. Bu maddelerin bazıları bizzat direkt demokrasinin yansıması olmasa da Osmanlı devletinin düzeni için oldukça mantıklı bir sistem olarak görülmektedir. Kanuni Esasi bazı maddeleri şu şekilde olmaktadır.
● Osmanlı devletinin dini İslam, dili Türkçe dili olmaktadır.
● Ülkenin yasma işlemini ayan meclisi ve mebusan meclisi üstlenmiştir. Fakat bu meclisler bir tür danışma meclisi olmaktadır.
● Meclisin açılma ve kapanma yetkisi bizzat padişaha ait olmaktadır. Ayrıca meclis padişaha karı sorumludur.
● Meclis üyelerinin görev süresi dört yıl olmaktadır.