Karahanlı Devleti tarihi kaynaklarda Karahanlılar olarak da geçmektedir. Bazı tarihi kaynaklarda Karahanlı Devleti için İlekhan Krallığı olarak da bilgi geçmektedir. Balasagun, Kaşgar ve Semerkand Karahanlı Devleti’nin başkentliğini yapmış olan şehirlerdir. Karahanlı Devleti’nin ilk başkenti Balasagun şehridir. Monarşi ile yönetilen Karahanlı Devleti 840 – 1212 yılları arasında varlığını sürdürmeyi başarmış olan bir Türk devletidir. Karahanlılar tarihte İslamiyet’i topluca kabul eden ilk Türk devleti olarak bilinmektedir.
Karahanlı Devletinin adı Kara ve Han olan iki Türkçe kelimeden bir araya gelir. Kara demek öz Türkçe’de siyah ve soyluluğu temsil eder. Han kelimesi ise hükümdarlara verilen isimdir. Soylu hükümdar anlamı çıkmaktadır. Karahanlılar Devleti, Yağma, Çiğil ve Karluk Türk boylarından bir araya gelen bir devlettir. Karahanlılar hanedan arasında çıkan anlaşmazlıklar neticesinde devlet Batı ve Doğu olmak üzere ikiye ayrılmak zorunda kaldı.
840 yılında bir başka Türk devleti olan Uygur Devleti’nin yıkılması ile birlikte yeni bir Türk devleti kurulma ihtiyacı doğmuştu. Bu noktada Karahanlılar bir araya gelerek yeni Türk devletini oluşturdular. 893 yılına geldiğimizde ise Karahanlılar, Kaşgar’ı başkent ilan etti. Sasani Devleti ile büyük mücadelelere giren Karahanlılar daha sonra bir devlet kurma ihtiyacı hissetti. İkili bir Karahanlı devleti böylece 840 yılında Uygur Devleti’nin de lağvedilmesi ile birlikte kurulmuş oldu.
Karahanlı Devleti, Bilge Kül Kadir Han tarafından kurulmuştur.
– Bilge Kül Kadir Han
– Bazır Arslan Han
– Abdülkerim Saltuk Buğra Han
– Baştaş Musa Han
– Baştaş Süleyman Arslan Han
– Ali Arslan Kara Tonga Han
– I . Ahmed Togan Han
– Mansur Arslan Han
– II. Ahmed Togan Han
– I. Yusuf Harun Kadir Han
– Ömer Han
– Hasan Han
– İbrahim Han