Şanlıurfa Milli Mücadele Savunması

Fransızlar, Maraş’ta yaptıkları gibi Urfa’da da Ermenilerle iş birliği yaparak onur kırıcı davranışlarda bulundular.

Resmî binaların işgal edilmesi, kentin ileri gelenlerinin tutuklanması halkı işgallere karşı bilinçlendirdi. Kısa sürede Urfa’da can ve mal güvenliği tamamen ortadan kalkmıştı.

Urfa Jandarma Komutanı Yüzbaşı Ali Saip (Ursavaş) Bey, Mustafa Kemal’den aldığı emirle Urfa’da bin kişilik bir Kuvayımilliye birliği oluşturdu. Ali Saip Bey, Fransızlara Urfa’yı boşaltmaları için iki gün süre verdi.

Fransızların bu uyarıyı dikkate almamaları üzerine harekete geçen Kuvayımilliye birlikleri ve bölge halkı, Fransızları yenilgiye uğratarak Urfa’yı düşman işgalinden kurtarmayı başardı (11 Nisan 1920). Urfa halkının bu başarılarından dolayı TBMM, almış olduğu bir kararla Urfa ilimizin adını “Şanlıurfa” olarak değiştirdi (12 Haziran 1984).

Mustafa Kemal Paşa bir başka direktifinde de savunma savaşının nasıl yapılacağına ilişkin vermiş olduğu talimatı ile de Urfa’nın kurtuluşuna büyük bir katkıyı sağlamıştır. İşte yıllarca hepimizin gözleri dolarak ve heyecanla dinlediğimiz 7 Aralık 1919 yılında “Onikiler’in” Fransızlar’a gönderdiği nota:

“Biz Urfa Sancağı halkı Sulhsever insanlarız. Bin yıldan beri bu topraklarda hür olarak yaşıyoruz. Ancak topraklarımıza göz dikenleri bu teşebbüslerinde hep pişman etmişizdir. Şimdiye dek sizin buraya geçici olarak geldiğinizi sanıyorduk. Fakat bayraklarımızı devlet dairelerinde indirmeniz, dahili işlerimizdeki müdahaleci tutumunuz, sizin Urfa’da temelli ve müstemlekeci olarak kalmak niyetinde olduğunuzu gösteriyor. Bu kötü niyetinizi gördük ve biz Urfalılar, sizi bu topraklardan atmak için bütün gücümüzle çalışmaya yemin ettik. Esasen sözünü ettiğiniz ve “Oniki” sandığınız rakam gerçek sayımız yanında küçük kalır. Zira Urfalılar size savaş açarak sizleri buradan çıkarmaya yediden yetmişe kadar yemin etmişlerdir. Bu sebepten 12 rakkamını tashih ederek 120 bin olarak notlarınıza geçirmeniz daha isabetli olur.

Madem ki Onikiden söz ettiniz biz de size seslenerek diyoruz ki; evet, biz “Onikiler” daha fazlası ile varız. Şehirli ve köylü, Türk ve Kürt, yerleşik ve göçebe bütün Urfa livası halkının hissiyatına tercümanız. Arkamızda bizim gibi yeminli on binlerce mücahit vardır. Bizi tevkif edemezsiniz. Farzı muhal hayal ettiğiniz tevkifi yapsanız bile bu mücadele hareketini durduramazsınız. Biz Onikilerin yerini 12 binler, 120 binler alacaktır.

Biz “Onikiler,” teşkilatımızın elebaşlarıyız. Biz “Onikiler” memleketimizi yabancı istilasından kurtarmak, istikbalimize kastedenleri topraklarımızdan kovmak için her türlü savaşı göze almış bulunuyoruz. Sizin bize ders vermeniz bir tarafa, çok geçmeden biz Onikileri ve Urfa mücahitlerinin size nasıl bir ders vermiş olacağını göreceksiniz. Size tavsiyemiz, biz “Onikiler’in” ve temsilcisi bulunduğumuz 120 binlerin sillesini yemeden ve çok geç olmadan, medeni milletlere yakışır bir tarzda Urfalılardan özür dileyerek Fransa’ya dönmenizdir.

Bütün Urfa Sancağı adına Onikiler ”

(Ne mutlu ki; bu notadan hemen sonra Urfalıların şanlı direnişi 9 Şubat 1920’de başlamış ve 11 Nisan 1920 tarihinde Fransızların Urfa’yı terk etmesi sonucu zaferle sonuçlanmıştır.)