Fıkra nedir? Örneklerle konu anlatımı

 Edebiyat, duygu ve düşüncelerin yazılı ya da sözlü olarak anlatılmasını sağlayan sanat türüdür. Edebiyat sanatının içerisinde yer alan fıkralar ise, hayatın mizah yönünü ele almaktadır. İnsanları eğlendirmeye ve güldürmeye yönelik olan bu sanat türünü ele alarak; fıkra nedir? Örneklerle konu anlatımı. Devamı yazımızda…

Fıkranın Tanımı
 Fıkralar, özellikle süreli yayınlarda, yazarın genel bir başlık altında tarihin sosyal ve siyasi durumlarını değerlendirdiği eğlenceli hikayelerden oluşmaktadır. Türk edebiyatına Tanzimat Dönemi’nden sonra gelen bu sanat türü, sohbet ile benzer tutulmakta veya karıştırılmaktadır. Fıkraları, sohbetlerden ayıran en önemli özellik, dışa dönük bir yapısının olmasıdır.

Fıkranın Özellikleri Nelerdir?
Fıkralar, genel olarak çok eski tarihlerde yazılmış ve kulaktan kulağa söylenerek yayılmıştır. Geçmişten günümüze dek fıkraların genel özellikleri ise,
Fıkraların konusu sınırsızdır. Herhangi bir düşünceyi, yaşanmış bir olayı veya bir konuyu ele alabilirler,
Formu kısa tutulmalı fakat içeriği yoğun olmalıdır. Fıkrada anlatılmak istenen konu net bir şekilde ifade edilmelidir,
Yazan kişinin kullandığı üslup kolay anlaşılabilmeli ve akıcı olmalıdır,
Alaycı, mizahi yönü ağır basmalı ve hiciv içeren şekillerde de yazılmaktadır. Yine de bu karar yazara aittir,
Yazar ele aldığı konuda kendine ait fikirleri beyan edebilir,
İspat, iddia ya da kanıt göstermek zorunda değildir,
Düşünce ve fikirler herhangi bir kalıba bağlı kalmaz, bir kural söz konusu değildir,
Anlatım dili ise senli-benlidir, okuyucuya daha çok sohbet ediyormuş hissi vermektedir,
Seçilen cümleler kısa ve anlaşılır olmalıdır.
Fıkraların amacı ise, okuru ya da dinleyeni eğlendirerek etkilemek, düşünceyi aktarmak ve bir mesaj vermektir.

Fıkranın Çeşitleri Nelerdir?

Mizahi Fıkralar: Mizah unsurlarına yer verilen, yaşamın gerçeklerinden elde edilen, anlatılanlardan bir netice çıkarmak amacıyla ortaya çıkan bir fıkra çeşididir. Toplumumuzda mizahi fıkralar genel olarak, şahıslarla, toplumlarla ve yörelerle özdeşleşmiştir.

Gazete Fıkraları: Gazetelerin kupürlerinde günlük olarak yayınlanan, belirli konularda oluşturulan fıkra türüdür. Toplumun sorunları yalın ve akıcı bir dille anlatılır. Fıkraları anlamak için güncel olayları takip etmek gerekmektedir.

Kısa ve Eğlenceli Fıkra Örnekleri

Meslek Sırrı
 Hakim hırsıza sorar “O dükkana nasıl girdin?”
Hırsız biraz düşünür ve “Hakim bey, biz buraya cezamızı çekmeye geldik, meslek sırrı vermeye değil”

Piyanoya Eşlik Etmek
 Küçük çocuk piyano çalarken köpeği de havlayarak kendisine eşlik ediyormuş. Gazetesini okumaya çalışan babanın ise artık sabrı taşmış. En sonunda “Evladım, şunun bilmediği bir parça çalsana…”

Arsız Hizmetçi
 İşe yeni başlayan hizmetçiye, evin hanımı direktifler veriyormuş. “Biz saat 7’de uyanırız. 8’de kahvaltı sofrasına oturmuş oluruz. Kendini ona göre hazırla…”
Hizmetçi gayet sakin bir tavırla “Uyanamazsam, siz bensiz başlayın…”