Terim Anlam Nedir? Örneklerle Konu Anlatımı

Terim anlam, belirli kavramları ifade etmek amacıyla kullanılır. Böylelikle belirli kategorilere ayrılmış konu başlıkları oluşur. Terim anlam konusunda pek çok farklı kategoride örnek bulmak mümkündür. Peki terim anlam nedir ve özellikleri nelerdir? Detaylarıyla birlikte yazımızda…

Terim Anlam Nedir? Özellikleri, Örnekleri

Bilim, sanat, spor, meslek gibi çeşitli alanlarda belli bir kavramı ifade eden/karşılayan sözcüklere terim denir.

♦ yüklem, özne, kök, zarf… (dil bilgisi terimi)

♦ makale, koşma, uyak, redif, mısra… (Edebiyat terimi)

♦ perde, sahne, dekor, dram, kostüm, sufle… (Tiyatro terimi)

♦ korner, penaltı, gol, taç, ofsayt… (Futbol terimi)

♦ üçgen, daire, çap, açı, kare, teğet… (Geometri terimi)

⇒ Terimler halkın söz varlığında yer almaz, ama halk ağzında kullanılıp da sonradan terim özelliği kazanmış kelimeler vardır.

Örnek: “budala” kelimesi halkın söz varlığında “aptal, anlayışsız, sersem” anlamlarıyla kullanılır; fakat bu kelime psikolojide belli bir zekâ seviyesine sahip anlamında kullanıldığında terimdir.

⇒ Terimler, genellikle gerçek anlamıyla kullanılan sözlerdir.

⇒ Terimlerin; mecaz anlamı, yan anlamı, deyim anlamı yoktur.

• Boğaz‘ı geçip Karadeniz’e ulaştık.
• Ayağı olmayan göllerde tuz oranı yüksek olur.
• Ağacın kökleri çok derinde.
• Üçgenin iç açıları toplamı 180’dir.

Terim Anlam Örnekleri:

• Yıldızlar gökyüzünü kaplamıştı. (Coğrafya)
• Bu makalenin ana fikrini kim söylemek ister? (Edebiyat)
• Hiçbir şey ışık hızından öteye geçemez. (Fizik)
• Sazın akordunu yapmayı öğrenemedim. (Müzik)
• Suyun kaynama noktası rakıma göre değişir. (Kaynama=Kimya, Rakım=Coğrafya)
• Fablda intak ve teşhis sanatları yer almaktadır. (Edebiyat)
• En önemli gazel şairimiz Fuzuli’dir. (Edebiyat)
• Şairler mahlaslarını şiirin son dörtlüğünde kullanmışlardır. (Edebiyat)
• Bu bölgede radyasyon sızıntısı devam ediyor. (Kimya)
• Uzaydan gelen frekansları çözmeye çalışıyorduk. (Fizik)

Bazı sanat, bilim, spor, bilim vb. alanlarda yer alan terimleri şu şekilde özetleyebiliriz:

Fizik: dinamo, güç, faz, kaldıraç, türbin, yalıtkan, iletken, yerçekimi…
Kimya: yoğunlaşma, sıvı, gaz, çözelti, nötron, kütle, foton, asit…
Edebiyat: hece, nazım birimi, roman, üslup, tema, kafiye, redif…
Müzik: arpej, beste, melodi, es, düet, ritim, solfej, diyez, konçerto…
Tıp: anestezi, apse, antibiyotik, endoskopi, anjiyo, anemik, gastrit…
Coğrafya: vadi, okyanus, rüzgar, meridyen, paralel, volkan, atmosfer…

Terim Anlamın Özellikleri:

• Terimler bilim, sanat, spor vb. alanlara ait anlamlarda kullanılan sözcüklerdir.
• Bir terim sözcüğü başka bir alanda terim anlamda kullanılabilir.
• Terim ancak cümle içerisinde anlam kazanabilir.
• Bilim, sanat, edebiyat ve spor gibi alanlar evrensel özellikler barındırdığından yabancı dillerden Türkçemize terimler geçebilmektedir.